İklim krizinin etkisiyle Türkiye son dönemde kurak ve sıcak bir kış mevsimi yaşıyor. Hava sıcaklığı mevsim ortalamalarının üzerine çıkınca meyve ağaçları da çiçek açmaya başladı. Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi iklim bilimci Prof. Dr. Murat Türkeş’in bahçesindeki meyve ağaçları tomurcuklandı, yaprak açtı. Türkeş, “Bahçemdeki karadut ağacı yaklaşık 15 gün önce çiçeklendi. Kirazlar da neredeyse bahar ayının tomurcuklarına dönüşmek üzere. Özellikle tahıllarda bırakın çimlenmeyi çürümenin de başladığına ilişkin bilgi geliyor” dedi.
Türkiye’de hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ağaçları şaşırttı. Meyve ağaçlarında yapraklanma ve tomurcuklanma başladı. Çanakkale Yapıldak köyünde yaşayan Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş bahçesindeki meyve ağaçlarının tomurcuklandığı görüntüleri ANKA Haber Ajansı ile paylaştı.
“BAHÇEMDEKİ KARADUT AĞACI YAKLAŞIK 15 GÜN ÖNCE ÇİÇEKLENDİ”
Türkeş, “Bahçemdeki karadut ağacı yaklaşık 15 gün önce çiçeklendi. Özelikle kışın hava sıcaklıkları hızla arttığında sıcak ve kurak dönemde ilk yanıt veren ağaç karadut oluyor. Ne yazık ki Çanakkale yöresinde ticari olarak da yetiştirilen çok önemli bir tarımsal ürün. Yine bahçemdeki kirazlar da neredeyse bahar ayının tomurcuklarına dönüşmek üzere. Bu tabi çok olumsuz. Hem kış uykusuna yatamadılar. Yeteri kadar soğuklama olmadı. Hem de erken uyanarak bundan sonra olabilecek don olaylarına karşı daha etkilenebilir hale gelecek" dedi.
“REKOLTE KAYIPLARI OLABİLECEĞİ BİLGİSİ GELİYOR”
Türkiye’nin en çok ısınan ülkelerden biri olduğunu belirten Türkeş, kuraklığın tarım üzerindeki etkilerini de değerlendirdi.
“Kasım sonuna geldiğinizde hala kurak bir sonbahar söz konusu ise tarımsal açıdan çok olumsuz. Toprağa tohum atılacak. Fakat toprakta tohumun yeşerebileceği yeterli nem yok. İç Anadolu’da, Güney Anadolu’da… Tarım birlikleri kooperatiflerinde bu sene rekolte kayıpları olabileceği bilgisi geliyor. Tohum yağış olmadığı için verimli bir şekilde çimlenemedi. Ardından kar yağışı da gelmedi. Özellikle tahıllarda bırakın çimlenmeyi çürümenin de başladığına ilişkin bilgi geliyor.
Batı Anadolu, kuzey batıda, Marmara’nın tamamı, İç Anadolu olağan dışı kuraklık koşulları yaşanıyor. Kuraklık ve sıcak hava koşulları yeryüzünde buharlaşmayı da arttırıyor. Buharlaşmanın artmasıyla toprak nemini azaltarak tarımsal ürün rekoltesinin sürekli düşmesine yol açabiliyor. 2022-2023 hem sıcak hem kurak geçiyor. Birkaç ay böyle gitme olasılığı var.
“MEYVE AĞAÇLARIN ÇİÇEK AÇTIĞINI GÖRDÜK”
Kışın geç gelmesiyle ve bahar koşullarının yaşaması nedeniyle ağaçlar uykuya yatamadı. Bilimsel olarak bir soğuklama olmadan meyve ağaçların çiçek açtığını ve yapraklanmaların meydana geldiğini de gördük. Benim bahçemde de öyle. Lapseki kirazı Çanakkale’nin önemli kirazlarındandır eğer böyle giderse önümüzdeki dönemde şiddetli buzlanma don olaylarında bu meyvelerin zarar görebileceği anlamına geliyor bu da rekolte kaybıdır. Ardışık olarak bunların gelmesi önemli bir iklim değişikliği sinyalidir. Her yıl böyle olduğunda biz tahılda yaşadığımız rekolte zararlarını bu kez meyvelerde de görmeye başlarız. Çok soğuk altında henüz toprak altında gelişmemiş çimlenmiş tahılların korunabilmesi için kar önemli. Kuraklık olmazsa Türkiye kuraklığı konuşmuyor.”
“SU HAVZALARININ MADEN VE YAPILAŞMADAN KORUNMASI GEREKİYOR”
Türkiye’de suyun en fazla tarım alanlarında harcandığına dikkat çeken Türkeş, buna karşı alınması gereken önlemeleri de su tüketimi fazla olan ürün desenlerine kurak bölgelerde izin verilmemesi ve tarım arazilerinde kapalı ve damlama sulama sisteminin kurulması gerektiğini söyledi.
Önemli su havzalarını özellikle maden ve yapılaşmadan korunması gerektiğine dikkat çeken Murat Türkeş, “Her damlanın kıymeti var. Mühendisliğin yanı sıra ekolojinin de dikkate alındığı bir yaklaşım mutlaka gerekli” dedi.
