Anayasa Mahkemesi (AYM), Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun "Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır" hükmünün iptal talebini yarın ele alacak. Karar, kadın-erkek eşitliği açısından tarihi bir dönüm noktası olabilir.
İstanbul 14. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yaptığı itiraz sonucu AYM gündemine alınan dava, Avukat Gülbahar Yılmaz ve eşi Avukat Ömer Çakırgöz'ün başvurusuyla başlatıldı. Söz konusu madde, "Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir" hükmünü içeriyor.
5 YILLIK HUKUK MÜCADELESİ
Birgün’den Sarya Toprak’ın haberine göre, başvuru sahibi Avukat Gülbahar Yılmaz, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "5 yıllık hukuk mücadelesinin sonunda mahkemenin talebimizi kabul etmesiyle norm denetimi başvuru sürecinde sona yaklaşıyoruz" dedi. Yılmaz, AYM'nin yarın yapacağı toplantıda kanunun esasının incelenmesine karar verilmesini beklediklerini ifade etti.
Yılmaz, "En geç 2026 yılı ortalarında kanunun kadına karşı ayrımcılık oluşturduğundan dolayı iptal edilmesini bekliyoruz" diyerek sürece ilişkin iyimserliğini korudu.
DAHA ÖNCE DE SOYADI DÜZENLEMESİNİ İPTAL ETMİŞTİ
AYM, daha önce de Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinde yer alan "kadının kocasının soyadını alması" düzenlemesini 2023 yılında iptal etmişti. Kararda, "Erkek evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra da tek başına kullanabildiği halde, kadının evlenmeden önceki soyadını evlendikten sonra ancak kocasının soyadının önünde kullanabileceği öngörüldüğünden benzer durumdaki eşler arasında cinsiyet temelinde farklı muamele yapıldığı" tespitine yer verilmişti.
SÜREÇ TAKİP EDİLİYOR
Yılmaz, kararın verilebilmesi için toplumsal ve hukuki desteğin önemine dikkat çekerek, "Kadın örgütlerini, barolar ve barolar birliğini norm denetimi başvurusunda sürece destek vermeleri için amicus curiae başvurusu yapmaya çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
Normlar hiyerarşisinin işletilmesi ve AYM kararlarının uygulanmasının önemine vurgu yapan Yılmaz, "Soyadı meselesinde AYM iptal hükmü verse de hiçbir kurum AYM kararını uygulamadı, uygulamıyor. Burada asıl mesele AYM kararlarının uygulanıp uygulanmayacağı" değerlendirmesinde bulundu.
Yarın yapılacak ilk incelemeden sonra, düzenlemenin esastan görüşülmesi için tarih belirlenecek. Karar, Türkiye'de kadın-erkek eşitliği mücadelesinde önemli bir aşama olarak görülüyor.
