2022’de yargı; yürütmenin önünü açan, sopası gibi davrandığı yönünde eleştirilerin odağında olan bir erk oldu. İrfan Fidan gibi Muhterem İnce’nin Anayasa Mahkemesi üyeliğine getirilmesi, Kabane davasının mahkeme başkanı Bahtiyar Çolak’ın çetebaşı çıkması, terör suçları savcısı Osman Yarbaş’ın uyuşturucu baronu çıkması yıl boyunca tartışılan konular oldu. Ekrem İmamoğlu, Osman Kavala ve arkadaşlarına ceza verilmesi 30 yıldır süren Kulp katliamı soruşturmasının dava bile açılmadan kapatılması, Kürt yazar Musa Anter cinayetinden JİTEM’e açılan davanın düşürülmesi, twitleri veya konuşmaları nedeniyle gazetecilerin tutuklanması gündemdeki yerini korudu. İşte 2022’de yargıyla ilgili kimi gelişmeler…

MUHTEREM İNCE AYM ÜYELİĞİNE ATANDI

Yargının siyasallaşmasıyla ilgili tartışmalarda İrfan Fidan’dan sonra İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yardımcısı olan Muhterem İnce önce Sayıştay üyesi yapıldı. 4 ay sonra da Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeliğine getirildi.

Böylece Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı döneminde atanmış olan üye sayısı 10'a ulaştı ve dengeler de değişmiş oldu.

Bu durumun en önemli etkilerinden birinin de HDP’nin kapatma davası olabileceği yorumları yapıldı. Çünkü 15 üyeden oluşan AYM’nin bir siyasi parti hakkında kapatma kararı verebilmesi için 10 üyenin ‘Evet’ oyu kullanması gerekiyor.

Muhterem İnce aynı zamanda İlim Yayma Vakfı kurucuları arasında da yer aldı.

Eski İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı İrfan Fidan da Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından 27 Kasım 2020 tarihinde Yargıtay üyeliğine atamıştı. Fidan, görevinin dördüncü gününde AYM üyeliği aday adaylığına başvurmuş ve en çok oyu alan isim olmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da 23 Ocak 2021 tarihinde kendisine gönderilen beş adaydan Fidan'ı Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçmişti.

KOBANE DAVASININ HAKİMİ ÇETEBAŞI YARDIMCISI ÇIKTI

Kobane davasının mahkeme başkanı Bahtiyar Çolak Atabeyler çetesinin çetebaşının yardımcısı çıktı. Gözaltına alınan Çolak'a ev hapsi verildi. Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından görevden atılan eski mahkeme başkanı etkin pişmanlıktan yararlanarak itirafçı oldu.

SAVCI UYUŞTURUCU BARONU ÇIKTI

Adana Terör Suçları savcısı Osman Yarbaş uyuşturucu baronu çıktı, meslekten atıldı ve tutuklandı. Kuryesi ise narkotik polisleri...

Şüpheli F.K'nin Whatsapp mesajlaşma uygulamasını inceleyen polisler, Adana Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosunda görevli Cumhuriyet Savcısı Osman Yarbaş'ın F.K'ye uyuşturucu sevkiyatı ile ilgili talimatlar verdiğini tespit etti.

Savcı Yarbaş'ın, Antalya'da lise arkadaşından emanet bir araç aldığı ve bu aracı uyuşturucu sevkiyatında kullandığı da tespit edildi. Yarbaş'ın uyuşturucu sevkiyatı öncesinde örgüt üyelerine talimat verdiği, uyuşturucu sevkiyatını yapacak olan kurye ile buluştuğu, teslimatın nasıl olacağı konusunda kuryeye talimat verdiği belirlendi.

Örgüt liderinin Cumhuriyet Savcısı Osman Yarbaş olduğu, örgüt lider yardımcısı Cahit Kutluk ile Semiyan Kutluk olduğu, Narkotik Şubede çalışan polis memurları M.B.Y. ile polis F.K'nin ise uyuşturucu kuryeliği yaptığı belirlendi. Polis 4 ilde yaptığı operasyonda 20 kişiyi gözaltına aldı, 14 kişi tutuklandı. Savcı Yarbaş ise Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından açığa alındı.

POLİS SURİYELİLERİN ARACINA SAHTE PARA KOYDU

İstanbul’da 2 Suriyeli’nin aracına sahte para ve uyuşturucu koyan 6 polis tutuklandı. Suriyeliler serbest bırakıldı.

İstanbul Esenyurt’ta 13 Mart tarihinde Muhammed Nadir Hamud ve Maher El Salman isimli Suriyelilerin aracı polis ekiplerince durduruldu. “Parada sahtecilik” ve “kullanmak için uyuşturucu bulundurmak” suçlamasıyla gözaltına alınan Hamud ve Salman, Yunus Emre Şehit Kenan Kumaş Polis Merkezi’ne götürüldü.

Araçlarına uyuşturucu ve sahte parayı yerleştirenlerin aramayı yapan polisler olduğunu ileri süren Hamud ve Salman, polislerden şikâyetçi oldu. Şikayet sonucu yapılan incelemede araca uyuşturucu maddeyi polislerin yerleştirdiği ortaya çıktı. Bununla da yetinmeyen polislerin, araçta bulunan 9 bin 156 dolar ve 33 bin 900 TL parayı resmî tutanaklara 3 bin 456 dolar ve 14 bin 770 TL olarak kaydettiği belirlendi. Araca yine polisler tarafından bir miktar da sahte para yerleştirildi.

Polisler hakkında adli ve idari soruşturma başlatıldı. Esenyurt Yıldırım ekiplerde görevli polisler Burhan A., İlhami Y., Ekrem Y., Emrah A., Mehmet Salih G., Mehmet S. tutuklandı. Hamud ve Salman ise serbest bırakıldı.

BYLOCK SAHİBİNE CEZA VERİLMEDİ

FETÖ’nün gizli haberleşme programı ByLock’un sahibi Alpaslan Demir’e (Davit Keynes) yeterli bilgi verdiği için ceza verilmedi.

ABD vatandaşı olduktan sonra "Alpaslan Demir" olan ismini değiştiren, FETÖ gizli haberleşme programı ByLock'un lisans sahibi David Keynes'in yargılandığı davada mahkeme, 7 Eylül'de kararını açıkladı.

İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, bir süre tutuklu kaldıktan sonra celse arasında tahliye edilen David Keynes'in ABD'den gönüllü olarak gelmesi, örgütün yapısı ve faaliyetleri çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili yeterli mahiyette bilgi vermesini dikkate alarak hakkında ceza verilmesine yer olmadığına hükmetti.

KULP KATLİAMI SORUŞTURMASINA ZAMANAŞIMI

Diyarbakır Kulp’ta 7 sivilin öldürülmesiyle ilgili 33 askeri yetkili hakkında AYM’nin “ihlal var” kararına rağmen soruşturma dava açılamadan kapatıldı.

Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde, 24 Kasım 1991 yılında 7 sivilin öldürüldüğü ve yaralananların olduğu olayla ilgili Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 33 askeri yetkili hakkında yürüttüğü soruşturma “zaman aşımı” gerekçesiyle kapatıldı. Soruşturma dosyası ve zimmet defterleri kaybedilmişti.

Anayasa Mahkemesi ise 9 Ocak 2020’de “yaşam hakkı ihlali var” diyerek etkin soruşturma yapılması kararı vermişti. Ancak 2 yıl boyunca bir işlem yapılmadı. Başsavcılık 3 Mart 2022’de zamanaşımı gerekçesi ile kovuşturmaya yer olmadığı kararını verdi.

MUSA ANTER DAVASI DÜŞÜRÜLDÜ

Kürt gazeteci yazar Musa Anter'in 20 Eylül 1992’de Diyarbakır'da öldürülmesiyle ilgili dava zaman aşımı nedeniyle düşürüldü.

30 yıllık zamanaşımının 20 Eylül 2022’de dolacağı bilinmesine karşın Ankara’daki mahkeme duruşma gününü 21 Eylül’e verdi. 21 Eylül günü de Anter cinayeti nedeniyle JİTEM elemanlarına açılan dava zaman aşımı nedeniyle düşürüldü. AİHM yürütülen soruşturmanın yetersizliği nedeniyle ihlal kararı vermişti.

İHD Genel Başkanı ve Anter ailesinin avukatı Öztürk Türkdoğan, davanın insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini belirten zaman aşımının uygulanamayacağını söyledi.

Davanın tıkandığı noktalardan biri cinayeti itiraf eden JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan’ın ifadesinin alınmaması oldu. Anter ailesinin avukatları, İsveç'te yaşayan Aygan'ın ifadesinin alınması için bir hakim görevlendirilmesi ya da internet üzerinden mahkemeye bağlanması için birçok defa dilekçe verdi ama mahkeme, Aygan'ın, adres ve telefonunun tespit edilmediğini belirterek bu talebi yerine getirmedi.

EMİNE ŞENYAŞAR ISRARLA ADALET İSTEDİ

Urfa'nın Suruç ilçesinde 14 Haziran 2018'de AKP Milletvekili İbrahim Halil Yıldız'ın koruma ve yakınlarının saldırısı sonucu eşi ve iki oğlunu kaybeden Emine Şenyaşar ile saldırılardan yaralı kurtulan oğlu Ferit Şenyaşar'ın, Urfa Adliyesi önünde 9 Mart'ta 2021'de başlattığı Adalet Nöbeti 2022’de yıl boyunca sürdürdü.

AİHM’DEN TÜRKİYE’YE ‘FETÖ’CÜ YARGIÇ’ CEZASI

AİHM, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından görevden alınıp tutuklanan 168 yargı mensubu ile ilgili Türkiye’yi “özgürlük ve güvenlik hakkını ihlal”den mahkum etti.

Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişiminin ardından görevden alınan ve tutuklanan 168 yargı mensubunun yaptığı başvuruda Ankara'nın insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti.

AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5. maddesinin 1. fıkrasının ihlal edildiği görüşüne vardı. Türkiye, karar gereği başvuru sahiplerine 5’er bin euro tazminat ödeyecek.

Başvuru sahipleri darbe girişiminin ardından “Fetullahçı Terör Örgütü / Paralel Devlet Yapılanması” üyeliği suçlamasıyla tutuklanmıştı. AİHM'in yargı üyelerinin yaptığı başvurularla ilgili verilen ihlal kararlarının sayısı 825'i geçti.

TÜRKİYE AİHM DAVALARINDA BİRİNCİ SIRADA

Türkiye, AİHM’de görülen ihlal davalarında savaştaki Rusya ve Ukrayna’yı geçerek yaklaşık 20 bin dosya ile birinci sırada.

AİHM’in istatistiklerine göre 31 Ekim 2022 tarihi itibariyle halen AİHM’de karara bağlanmamış (derdest) durumdaki başvuru sayısı toplam 75 bin 350 oldu.

Türkiye 19 bin 850 başvuruyla ilk sırada yer aldı. Türkiye’yi 17 bin 50 başvuruyla Rusya, 10 bin 750 başvuruyla Ukrayna takip etti.

Toplam 37 ülkeden yapılan 8 bin 300 başvurunun dışında listede üst sıralarda yer alan diğer ülkeler de şunlar oldu:

Romanya 4 bin 950 başvuru; İtalya 3 bin 850 başvuru; Yunanistan 2 bin 850 başvuru; Polonya 2 bin 600 başvuru; Azerbaycan 2 bin 200 başvuru; Sırbistan bin 700 başvuru; Ermenistan bin 250 başvuru.          

KAVALA’YA MÜEBBET, 6 KİŞİYE 18 YIL

Gezi davasında Osman Kavala’ya “devleti ortadan kaldırma” iddiasıyla ağırlaştırılmış müebbet, 6 arkadaşına da 18 yıl hapis verildi.

Gezi davasında Osman Kavala’ya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, Mücella Yapıcı, Çiğdem Mater Utku, Mine Özerden, Şerafettin Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ekmekçi hakkında ise “Türkiye Cumhuriyeti’ni ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engelleme” suçuna yardım iddiasıyla 18 yıl hapis cezası verildi. Bütün sanıklar tutuklandı.

AİHM’DEN ‘BÜYÜKADA’ MAHKUMİYETİ

AİHM, Büyükada Davası’nda Af Örgütü Onursal Başkanı Taner Kılıç’ın haklarının ihlal edilmesinden dolayı Türkiye’yi mahkum etti.

KAŞIKÇI DAVASI SUUDİLERE DEVREDİLDİ

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmesine ilişkin İstanbul'da açılan davada, yargılamanın Suudi Arabistan Adli makamlarına devredilmesine karar verdi. Duruşma sadece 20 dakika sürdü.

Türkiye’de olduğu gibi ABD Başkanı Biden’in girişimleriyle Kaşıkçı cinayeti nedeniyle ABD’de Suudi Arabistan Veliaht Prensi Selman’a açılan dava düşürüldü.

KILIÇDAROĞLU’NA 100 BİN TL’LİK TAZMİNAT

CHP lideri Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve yakınlarının kişilik haklarını saldırdığı iddiasıyla 100 milyon liralık tazminata mahkum edildi.

İMAMOĞLU’NA ‘AHMAK’TAN SİYASİ YASAK

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na YSK üyelerine “Ahmak” dediği iddiasıyla 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi.

İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesi hakimi, İmamoğlu’na aynı zamanda siyasi yasak da getirdi. İmamoğlu’nun İçişleri Bakanı Soylu’nun sözlerine yanıt verirken “Ahmak” kelimesini kullandığı yönündeki savunması dikkate alınmadı.

DBP EŞ GENEL BAŞKANI BAYINDIR TUTUKLANDI

Demokratik Bölgeler Partisi Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır ile Diyarbakır İl Eşbaşkanı Hayrettin Altun tutuklandı.

HDP’nin en büyük bileşenlerinden olan Demokratik Bölgeler Partisi Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır ile Diyarbakır İl Eşbaşkanı Hayrettin Altun tutuklandı.

Diyarbakır emniyeti seçim öncesinde DBP yöneticilerine yönelik operasyon yaptı. Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır ile Diyarbakır, Batman, Urfa, Mardin, Antep, Şırnak, Ağrı ve Van il eşbaşkanlarını gözaltına aldı. 15 kişiden 13’ü serbest bırakılırken DBP’nin Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır ile Diyarbakır İl Eşbaşkanı Hayrettin Altun tutuklanarak cezaevine konuldu.

AMİRALLERİN MONTRÖ BİLDİRİSİNE BERAAT

Montrö Sözleşmesi ile ilgili yaptıkları açıklama nedeniyle yargılanan 103 emekli amiral oy birliği ile beraat etti.

Kamuoyunda "Montrö Bildirisi" ya da "Emekli Amiraller Bildirisi" olarak bilinen ve TSK'de tarikat yapılanmalarına izin verilmemesi çağrısında bulunan açıklamayı yayınladıkları gerekçesiyle haklarında dava açılan 103 emekli amiral Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesi’nde beraat etti.

Eski Deniz Kuvvetleri Komutanları Bülent Bostanoğlu, Eşref Oğuz Yiğit ve Murat Bilgel ile emekli amiraller Atilla Kezek, Atilla Kıyat, Arif Vehbi Alpman, Ergün Mengi, Işık Biren, İlker Güven, Mustafa Özbey, Namık Kemal Çalışkan, Osman Metin Açımuz, Ramazan Cem Gürdeniz ve Türker Ertürk'ün de aralarında bulunduğu 103 sanık, “devletin güvenliğine veya anayasal düzene karşı suç işlemek için anlaşma” iddiasıyla yargılanıyordu.

Mahkeme heyeti başkanı, “suçun yasal unsurlarının oluşmadığı” gerekçesiyle alınan beraat kararının oy birliği ile verildiğini açıkladı.

ÖZEL HARPÇİ GÖKTAŞ TUTUKLANDI

Adı potansiyel MİT Müsteşarı olacakların arasında geçen akademisyen Necip Hablemitoğlu suikastının faillerinden özel harpçi Albay Levent Göktaş tutuklandı.

CHP’LİLERE ‘SaBıKa HOLDİNG’ DAVASI

CHP’nin hazırladığı “SaBıKa Holding” broşürler nedeniyle partinin 10 yöneticisine dava açıldı. Erdoğan, Soylu, Binali Yıldırım şikayetçiydi.   

KADIN PLATFORMUNA KAPATMA DAVASI

13 Nisan’da Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Derneği’ne “kadın haklarını savunmak kisvesi altında aile mevhumunu yok sayarak aile yapısını parçaladığı” iddiasıyla kapatma davası açıldı.

GAZETECİ KABAŞ’A 2 YIL 4 AY CEZA

Katıldığı televizyon programındaki konuşmasında, "Cumhurbaşkanına hakaret" ve "kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret" suçlarını işlediği gerekçesiyle tutuklanan gazeteci Sedef Kabaş, 11 Mart'taki ilk duruşmada tahliye edildi. İstanbul 36. Asliye Ceza Mahkemesi, Kabaş'ı "Cumhurbaşkanına alenen hakaret" suçundan 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırdı.

25 KÜRT GAZETECİ TUTUKLANDI

Kürt gazetecilere yönelik Diyarbakır ve Ankara’da yapılan operasyonlarda 25 gazeteci tutuklandı. Kameraları suç delili olarak basına gösterildi.

GAZETECİYE TWİTTEN TUTUKLAMA

Gazeteci İbrahim Haskaloğlu, Twitter paylaşımları nedeniyle 19 Nisan’da tutuklandı, Haskoloğlu 8 gün tutuklu kaldı.

5 GAZETECİ BERAAT ETTİ

Van’da helikopterden atılarak işkence edilen köylülerin haberini yaptıkları için tutuklu yargılanan 5 gazeteci beraat etti.

GAZETECİ BARANSU’YA 13 YIL HAPİS

Taraf gazetesinin eski muhabiri Mehmet Baransu “devletin güvenliğine ilişkin gizli belgeleri temin etme”ten 13 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

AYM BİK CEZASINI ONAYLADI

Anayasa Mahkemesi; Basın İlan Kurumu’nca Evrensel, BirGün, Cumhuriyet ve Sözcü’ye uygulanan ilan kesme cezasını tescilledi.

8 MİLYON 415 BİN İCRA DOSYASI AÇILDI

UYAP verilerine göre bu yıl 8 milyon 415 bin icra dosyası açıldı. İcralardaki toplam dosya sayısı ise 23 milyon 529 bin.