Covid-19 vakalarındaki düşüşün ardından alınan tedbirlerin kaldırıldığı Türkiye'de vaka sayısında artış gözlemlendiğini açıklayan Türk Toraks Derneği, rehavet konusunda uyarı yaptı ve herkesi kişisel tedbirler almaya davet etti.
TTD Başkanı Prof Dr Oya İtil, "Tüm dünyada Covid-19 vaka sayısı 536 milyona, ölüm ayısı ise 6,3 milyona ulaştı. Haftalık vaka sayısı 3 milyonu aştı ve ölüm sayısı 8 bin civarında. Almanya, Brezilya, en çok vaka artışı olan ülkeler. Almanya'da yüzde 10, Fransa'da yüzde 33 artış var. Fransa'da yoğun bakıma yatış oranları yüzde 17'ye çıktı. Özellikle ABD, Çin, Brezilya, Rusya ve İtalya'da ölümler artıyor" ifadelerini kullandı.
ALT VARYANTLARA DİKKAT
Omicron'un alt varyantlarının özellikle akciğerler üzerinde etkili olduğunun altını çizen İtil, "Omicron'un alt varyantları olan BA.4 ve BA.5 şimdiye dek oluşan varyantlardan daha hızlı yayılma gücünde. Dünya Sağlık Örgütü, nisanda yaptığı bildirimde bu varyantların yakından izlendiğini açıkladı. Vaka sayısının azalmasının tehlikenin geçtiği anlamına gelmediğini belirtti, bu iki varyantın akciğerler üzerinde etkili olduğu uyarısında bulundu" dedi.
"AVRUPA'DAKİ ARTIŞLAR, ÜLKEMİZE DE YANSIYOR"
Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin geçtiğimiz hafta BA.4 ve BA.5 varyantlarının baskın hale geleceği ve vakalarda bir artışa yol açacağı konusunda uyardığını anımsatan İtil şunları söyledi:
- Avrupa'da görülen vaka artışları ülkemize de yansımaya başladı.
- Zengin ülkelerdeki aşı oranları, yoksul ülkelerden hala 8 kat fazla. BA.4 ve BA.5'in aşıdan daha çok kaçtığı biliniyor. Bu nedenle risk gruplarında pekiştirme doz ve Omicron varyant aşısı önemli hale geldi.
- Şu anda ülkemizde de kliniklerde Covid-19 vakalarında hareketlilik gözleniyor.
- Dünya ülkeleri önlemleri tekrar gözden geçirmeye başlamışken, pandemi bitmiş gibi davranamayız.
- 22 Nisan'da toplu taşımada maske zorunluluğu, 5 Mayıs'ta ameliyat/ girişim yapılacak hastalarda işlem öncesi PCR zorunluluğu kaldırıldı. Sadece semptomlu kişilere PCR testi yapılıyor ve pozitif sonuç veren kişilerde izolasyon uygulanıyor.
- Hızlı antijen testleri kayda geçmediği için gerçek sayıları bilmiyoruz. Hangi varyanta bağlı vakalar artmaya başladı? Ayrıca test sayılarını bilmiyoruz.
- Toplumun risk algısı azaldı. Düğünler, bayramlar, kutlamalar gibi salgını yayabilecek etkinlikler kısıtlamasız devam ediyor.
- Önümüzde tatil ve bayram var. Sonbaharda yeni bir pikle karşılaşmamak için, önlemlerimizi yeniden gözden geçirmeliyiz.
ÖNERİLER
Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Dr Filiz Çağla Uyanusta Küçük ise derneğin önerilerini şöyle sıraladı:
- Test sayısı da dahil olmak üzere pandemi verilerinin epidemiyolojik analiz yapmaya izin verecek biçimde günlük olarak kamuoyuna açıklanmalıdır.
- Sağlık Bakanlığı Covid-19 Bilimsel Danışma Kurulu’nun toplantıya çağırılmalıdır.
- Toplu ulaşım başta olmak üzere kapalı mekanlarda N95 maske kullanımının zorunlu hale getirilmesi gereklidir.
- Kamu ve özel tüm sağlık kurumlarında yakınmadan bağımsız olarak herkese haftada 1 kez olmak üzere isteğe bağlı hızlı test ve/veya PCR inceleme hakkı tanınmalıdır.
- Üst solunum yolu yakınması olan kişiler hızlı test ve/veya PCR testine yönlendirilmeli, günlük yapılan test sayısı hızla yükseltilmelidir. Test pozitifliği oranlarının açıklanmalı ve yapılan test sayısı açıklanmalıdır. Günlük PCR test sayısının en az yüzde 3’üne genomik analiz yapılarak varyant izlemi yapılmalıdır.
- Ameliyat ya da girişimsel işlemler öncesi hastalara PCR testi yapılmalıdır.
- Covid-19 tanısı alan kişiler özlük hak kaybına uğramadan 10 gün süreyle izole edilmeli / idari izinli sayılmalıdır.
- Aşı konusunda var olan ulusal verilerin analiz edilerek aşı koruma oranına göre riskli gruplardan başlamak üzere hatırlatma doz aşı planlaması yapılmalıdır. 5 yaş-12 yaş arası çocuklar aşılama programına dahil edilmeli, okullar açılıncaya kadar bağışık yanıtın sağlanması için hızla aşılanmalıdır.
- Omicron varyant aşısının temin edilmesi konusunda Pfizer/BioNTech ve Moderna şirketleri ile temasa geçilmeli ve aşı tedarik planı yapılmalıdır.
- Covid-19 pandemisinin geldiği aşama konusunda Sağlık Bakanlığı tarafından topluma bilgilendirilme yapılmalıdır.
- Pandeminin izlenmesi ve gerekli planlamaların görüşülmesi için ilgili uzmanlık dernekleri ve meslek örgütleri ile işbirliği yapılmalıdır.
