TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nda, cezaevlerinde kullanılan elektriğin “ticarethane” statüsünden faturalandırılması tartışma konusu oldu. Komisyon Başkanı Hakan Çavuşoğlu, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım’a “Buralar fabrika değil, buralar işletme değil. Sonuçta cezaevi” diyerek sorunun çözülmesini istedi. Yıldırım, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ile görüşmelerin sürdüğünü bildirerek, mevzuat çalışması yaptıklarını açıkladı. CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi ise “EPDK Başkanı ile görüştüm, onun haberi bile yok. Ora düzenleyecek. ‘Ya mahkumlar ticarethane faturası mı ödüyor?’ diyor. Bu konuda gerçekten adım atılmamış” dedi.
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nda, bugün Silivri Ceza İnfaz Kurumları ve Tekirdağ Ceza İnfaz Kurumları’nda yapılan ziyaretlerin ardından hazırlanan raporlar ele alındı. Komisyon Başkanı Hakan Çavuşoğlu, cezaevlerindeki elektrik faturalarının ticarethane tarifesinden düzenlenmesi sorununun çözülmesi gerektiğini belirterek, “Elektrik fiyatlarının yükselmiş olması bir farkındalık oluşturdu bu konuda” dedi.
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, cezaevleriyle ilgili hazırlanan raporu değerlendirirken “Cezaevlerinde sistematik insan hakları ihlali var” değerlendirmesinde bulundu. Çavuşoğlu, Tanrıkulu’nun bu ifadesine itiraz ederek, şunları söyledi:
“Cezaevlerimizde sistematik bir şekilde insan hakları ihlali söz konusu değil. Raporunuza derç ettiğimiz hususların tamamı iddia. Bunun gerçekliği konusu, biz bunun kararını vermiyoruz. Biz burada siyasi denetim yapıyoruz. İddiaları araştırmak ve bunların giderilmesini sağlamak görevi Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün.
“İNSAN HAKLARI İSTİSMAR EDİLİYOR”
İnsan haklarının bugün çok fazla istismar edildiğini, hatta insan hakları üzerinden birtakım ülkeleri adete sanık sandalyesine oturtmak için çaba sarf edildiğini, hatta insan haklarının dünya genelinde kompartımanlara ayrıldığını, Avrupalıların daha fazla insan olduğu gibi bir yaklaşımın, örneğin siyah tenlilerin hiç de insan haklarını hak etmediği, sarışın ve mavi gözlülerin çok çok iyi olduğu gibi çarpık bir anlayış var uluslararası düzende.
“20 YIL ÖNCEKİ CEZAEVİ İLE BUGÜNKÜ CEZAEVİ ŞARTLARINI YAN YANA KOYUN”
Elbette ki cezaevleri sırf cezaevi olması sebebiyle insanlara sağlamış olduğu bir baskı ve kısıtlama var. Kısıtlama olmalı tabii. Her kim olursa olsun cezaevinde ‘Ben burada çok mutluyum, çok konfor’ demesini de beklemiyoruz biz. Ama insan haklarının sistematik olarak ihlal edildiğine ilişkin bizim cezaevlerimizde biz böyle bir şey görmedik. Bundan 20-30 yıl önce cezaevi şartları ile bugünkü cezaevi şartlarını yan yana koyun, Türkiye’nin çok çok mesafe kat ettiğini. Kaldı ki gittiğimiz İsveç cezaevi. Arkadaşlarımız gitti. Bunu değerlendirdik de burada. İsveç cezaevi raporu ile bizim herhangi bir cezaevimizin insan hakları konusunda mukayesesini bile etmemiz mümkün değil. İsveç dediğiniz yer bugün demokrasinin odak noktası, insan haklarının optimum seviyesinin yaşandığı iddia olunan yer. Ama hangi şartlarda cezaevlerinde yaşadıklarını da o raporlarda gördünüz.
“DETAYLI ARAMAYI” SAVUNDU
Detaylı arama konusu, zatıaliniz de bunu dile getirdi. ‘Bu bir işkence’ dedi. Detaylı arama konusu Venedik Komisyonu’nun raporlarında var, uluslararası bütün cezaevlerinde uygulama konusu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararları var. Detaylı arama olacak arkadaşlar. Bu cezaevlerindeki güvenliğin sağlanması ve orada bulunanların can güvenliğinin ve her türlü güvenliğinin sağlanmasında önemli.”
“EPDK BAŞKANININ HABERİ YOK”
CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, cezaevlerinde elektriğin ticarethane statüsünden faturalandırılmasıyla ilgili Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz ile görüştüğünü kaydederek, “Elektrik faturaları neredeyse her yerde ‘60 lira ödüyorduk, 300 lira oldu’ diyor. Her gittiğimiz yerde bu dillendiriliyor. Siz dediniz ya başkanım genel kurulda ben konuştuğum ‘Çözüyoruz onu’. Adım atılmamış. EPDK Başkanı ile görüştüm, onun haberi bile yok. Ora düzenleyecek. ‘Ya mahkumlar ticarethane faturası mı ödüyor?’ diyor. Bu konuda gerçekten adım atılmamış” diye konuştu.
“BURALAR FABRİKA DEĞİL, SONUÇTA CEZAEVİ”
Çavuşoğlu, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım’dan elektrik faturalarının ticarethane üzerinden tarifelendirilmesi sorununun çözülmesini isteyerek, “Buralar fabrika değil, buralar işletme değil. Sonuçta cezaevi” dedi.
TANAL’DAN 1 HAFTA CEZAEVİNDE KALMA ÖNERİSİ
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ise cezaevlerindeki koşulların anlaşılması için empati çağrısında bulunarak, komisyon üyelerine 1 hafta beraber cezaevinde kalma önerisinde bulundu. Tanal, şunları söyledi:
“Bu yöntemle daha sağlıklı tespit edilir. Kendiniz cezaevinde 1 hafta kalıp çıktığınızda hazırladığınız raporun içeriği başkalarının aktardığı bilgilerle hazırladığınız raporun içeriğinden çok daha farklı olacaktır. TRT Belgesel’de Ailenin Yeni Üyesi şeklinde bir belgesel var. Program sunucusu yabancı ailelerle aynı sofraya oturuyor. Onlarla aynı havayı soluyor, aynı ortamda bulunuyor, onlarla aynı işi yapıyor. Bu şekilde o ailelerin yaşadığı sıkıntıları bizzat kendi yaşayarak anlamış oluyor. Biz de bu şekilde hareket edip, biz de cezaevinde kalabilir miyiz?”
EPDK İLE GÖRÜŞME YAPILACAK
Yıldırım, cezaevlerinin ticarethane tarifesinden elektrik kullanmasıyla ilgili EPDK’ye iki yazı yazıldığını aktararak, “Bununla ilgili mevzuat çalışması gerekiyordu, bu çalışma yapıldı. Bu değişikliğin yapılması için Maliye Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı’ndan görüşler istendi, buralardan döndü mevzuat çalışması. Şu anda Sayıştay Başkanlığı’nda ve görüşlerin dönmesi bekleniyor. Hem mevzuatla ilgili çalışmamız devam ediyor ancak EPDK Başkan Yardımcımızla bir yüz yüze görüşmemiz olmuştu, önümüzdeki hafta içinde yüz yüze görüşme planlamamız var. Ümit ediyorum, bir sonraki toplantıya gündemden düşürmüş olalım diye biz de arzu ediyoruz” dedi.