DİSK, KESK, TMMOB, TTB ve TDB 1 Mayıs programlarını açıkladı. “1 Mayıs ‘Birlik’tir,1 Mayıs ‘Dayanışma’dır, 1 Mayıs ‘Mücadele’dir, 1 Mayıs gelecektir” mesajı verildi.  DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu'nun yaptığı açıklamada "Yeni bir toplumsal düzen için yeni bir başlangıç yapacağız. Bu ülkenin tüm değer ve güzelliklerini üreten biz işçilerin, emekçilerin yöneten olduğu bir düzen kurma irademizle meydanlarda birlik olacağız." ifadelerini kullandı. 

Tarihi 14 Mayıs seçimleri öncesinde 1 Mayıs kutlamaları çok kritik bir öneme sahip oldu. AKP iktidarının en fazla mağdur ettiği emekçiler 1 Mayıs'ta hangi mesajı verecek? KESK Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik anlattı.

Bu yıl KESK olarak 1 Mayıs'a nasıl hazırlanıyorsunuz? Önceki yıllardan ne tür bir farkı var, hangi taleplerle nasıl bir tarzla 1 Mayıs hazırlanıyorsunuz?

Evet özellikle 2023 1 Mayıs'ı geçmiş yıllara oranla, dönemsel açısından da çeşitli farklılıklar ifade ediyor. 14 Mayıs 2023 seçimlerine 14 gün kala, 1 Mayıs'ın yapılması bizim açımızdan da geçen yıla oranla daha kitlesel, yaygın katılımlı bir 1 Mayıs olacağını ifade etmek istiyorum. Biz 2022 1 Mayıs’ında yeni bir toplumsal yaşamın inşası mümkün sloganıyla hem dünyadaki işçiler emekçilerle ortak bir şiar belirleyerek 1 mayısı kutladık. O günden bu yana da kamu emekçileri açısından da işçileri açısından da talep ettiğimiz temel maddelerden herhangi bir değişiklik olmadığını belirtmek istiyorum.

Özellikle ekonomik krizin giderek daha fazla derinleşmesi, işsizliğin, yoksulluğun her geçen gün daha fazla arttığı, yine emekçiler açısından yaşam koşullarının giderek zorlaştığı bir döneme denk geldi 1 Mayıs. Ancak şunu ifade edebilirim, bu 1 Mayıs Taksim Meydanı'nın yasaklı olduğu son 1 Mayıs olmasını umuyoruz. Özellikle biz bu 1 Mayıs'ta da Taksim Meydanı'nda kutlama noktasında da bir talebimiz vardı. Maalesef bildiğiniz gibi uzun yıllardan beri Taksim Meydanı, Taksim alanı emekçilere, işçilere yasaklanmış durumda. Doğal olarak da bu yıl son kez Taksimin dışında bir alanda 1 Mayıs yapmayı umuyoruz.

Umarız ki 14 Mayıs’ta seçimlerden sonra Türkiye'deki bu otoriter baskıcı rejimin son bulmasıyla birlikte yeniden 1 Mayıs'ın emekçilere açıldığı ve herkesin özgürce düşüncesini ifade edebildiği, özgür alanların yaratıldığı bir dönem olarak ortaya çıkar. Tabi özellikle 1 Mayıs'a giderken Türkiye'ye çok yoğun bir yıkım yaşandı. 6 Şubat'ta meydana gelen depremle birlikte aslında bu kapitalist sistemin uzun süredir uygulamış olduğu neoliberal politikalar yıkıldı. Kamusal hizmetlerin tamamen tavsiye oldu. Şu an deprem bölgesindeyiz. Yarın da Urfa ve Adıyaman'da yeniden incelemelerde bulunacağız.

Özellikle hala kamusal hizmetlerin olmaması, insanların hala çadıra barınmaya ihtiyaç duyması, temiz su hijyen koşullarının sağlanamaması nedeniyle özellikle 1 Mayıs, tam bu yıkımın üzerine de denk gelen bir dönemde alanlarda güçlü bir şekilde taleplerimizin ifade edildiği bir yıl olacak. O açıdan biz KESK olarak bu dönem temel sloganımızı kapitalist yıkıma, işsizliğe, yoksulluğa karşı birleşin olarak belirledik. 1 Mayıs, Türkiye'de özellikle bu baskıcı otoriter ve emekçileri işsizliğe, yoksulluğa mahkum eden, yaşam koşullarını giderek daha fazla zorlaştığı ve insanların yataklarına aç girdiği çocuklarına dengeli, sağlıklı bir beslenme imkanının sağlanmadığı ve iş yerlerinde özellikle hem işçileri açısından hem emekçileri açısından da çok yoğun baskıların arttığı, grevlerin yasaklandığı, toplu sözleşmelerin engellendiği bir döneme denk geliyor. O açıdan da bir yıllık 2022 yılından 2023, 1 Mayıs ayına kadar aslında bizim var olan taleplerimizin güncelliği ortada. Sendikal örgütlenme önündeki engellerin kaldırılması, demokratik, özgür bir toplu sözleşme sisteminin hayata geçirilmesi, yine grev yasaklarının sona erdirilmesi ve esas olarak da bu yaşamış olduğumuz yoksulluğun ortadan kaldırılarak insanca yaşamaya yetecek bir ücret gelirine hem kamu çalışanlarının hem emeklilerinin erişimi noktasında taleplerimiz var. Tabii sadece Türkiye'de değil, sizler de yakından takip ediyorsunuz. Uzun süreden beri Avrupa'da da çok yoğun sosyal hakların ortadan kaldırılması, kamu emekçilerinin emeklilik yaşının yükseltilmesi, ücretlerin düşürülmesi, yine barınma ve benzeri sorunları var. Doğal olarak da aslında dünyada global anlamda bir ekonomik krizden söz edebiliriz. O nedenle 2023 1 Mayıs'ın bir başka önemi de tüm dünyadaki işçilerin, emekçilerin entegrasyonunu sağlamada dayanışmayı bu krize karşı yoksulluğa, işsizliğe karşı mücadeleyi birleştirerek ortak alanlarda en yaygın 1 Mayıs’ı kutlayacağımız bir yıl olacak. Biz KESK olarak hem 81 ilde hem bir çok ilçede, hatta beldelerde bile özellikle bu seçim sürecine de denk gelmesiyle birlikte her yerelde güçlü, geniş katılımı hedefleyen herkesin sözünü söyleyebildiği bir 1 Mayıs'ın olması noktasında çalışmalarımızı yoğunlaştırmış bulunmaktayız.

Bu Taksim'de kutlanmayan son 1 Mayıs olmasını umuyoruz diyerek aslında 14 mayıs'ta bir değişim beklentinizi de ifade ettiniz. Bu yıl 1 Mayıs İstanbul'da hangi meydanda kutlanacak? Burada bir netleşme var mı?

Evet, dün de İstanbul Beşiktaş'ta ifade ettik. Bu yıl da 1 Mayıs’ı İstanbul'da Maltepe Meydanı'nda kutlayacağız. DİSK, TMMOB, TTB ve Türk Diş Hekimleri Birliği ile birlikte komiteyi oluşturduğumuz ancak en yaygın İstanbul 1 Mayıs bileşenlerinin, emek demokrasi güçlerinin de güçlü bir şekilde katılımını hedefleyen, kararlarımızı da birlikte ortaklaşa almaya çalıştığımız güçlü 1 Mayıs düzenlemeyi düşünüyoruz. Ankara'da Tandoğan Meydanı, İzmir'de Gündoğdu Meydanı gibi birçok kentte önemli, özellikle işçiler emekçiler açısından da önemli olan meydanlarda alanlarda 1 Mayıs’ı en geniş bir şekilde kutlamaya çalışacağız.

Türk- İş'le bu konuda görüşmeler yapıldı mı? Türk- İş'in bu sene tavrı nedir?

Türk-İş’le çeşitli düzeyde görüşmelerimiz oldu. Onlar deprem bölgesi olan 11 ilde anma etkinlikleri yapacaklar.  Örneğin burada da Türk – işi’n içerisinde yer aldığı işçi sendikalarıyla birlikte hem KESK hem DİSK'e bağlı sendikalar, Türk Tabipler Birliği, yine TMMOB’a bağlı odaların katıldığı en geniş 1 Mayıs kutlamaları olacak. 81 ilde aslında işçi sendikalarının emek örgütlerinin, meslek örgütlerinin ortaklaşa katıldığı bir 1 Mayıs'ı hedeflediğimiz ifade etmek istiyorum.

Peki geçen yıl 1 Mayıs'ta karşılaştığınızda elinizde şöyle bir veri var mı? İşte 2022 1 Mayıs şu kadar noktada kutlandı. Bu sene bu kadar noktada kutlanmasını hedefliyoruz gibi ?

Yani geçen yıl Diyarbakır'da bölge mitingi yaptık ama bu yıl en yaygın mitingleri yapacağız. Yani 81 ilde kutlamayı düşünüyoruz. Geçen yıl açısından yine de 81 ilde birçok yerde miting oldu ancak miting olmayan yerlerde de nicel anlamda zayıf olduğumuz katılımın az olduğu yerlerde de meydanlarda basın açıklamalarıyla 1 Mayıs’ı kutladığımız ifade edebilir.  Yine biz özellikle bu 6 Şubat depreminden kaynaklı da Gaziantep, Adıyaman, Urfa, Kahramanmaraş illerinin katıldığı bir bölge mitingi düzenlenmiş bulunuyoruz.

Antakya merkezde depremde yaşamını yitiren insanlarımız anmak amacıyla emek meslek örgütleri, Merkez Yürütme Kurulu üyelerimizin yine Adana’dan Mersin'den katılacak şube Yürütme Kurulu üyelerimizin de katılımıyla Antakya'da da 30 nisan'da bir anma yapacağız.

Deprem bölgelerinden insanların katılacağı bir bölge mitingi Antep'te yapılacak değil mi? Bunu düzenleyen KESK mi yoksa daha geniş bir kapsamı var?

Biz KESK olarak böyle bir karar aldık. Ancak diğer emek örgütleriyle birlikte de ortaklaştırmaya çalıştık. Gaziantep açısından işte Malatya, Adıyaman, Urfa. Kahramanmaraş illerinin katıldığı. Çünkü Adana ve Mersin'de 1 Mayıs’ta kitlesel bir miting hazırlığı var. Arkadaşlarımız başvuru yapmışlar, İskenderun ve Antakya'da, Adana'daki bölge mitingine katarak oradaki arkadaşlarımızın da 30 Nisan'dan sonra Adana'da olacak 1 Mayıs'a katılımlarını sağlayarak güçlü bir 1 Mayıs hedefliyoruz. Bu depremde iktidarın ortaya çıkarmış olduğu bu yıkım politikaları, özellikle hala insanların ihtiyaçlarını karşılamamış olması, ranta inşaata dayalı politikaların teşhir edilmesi ve bir an önce bu depremin yıkım etkisine ortadan kaldırabilecek kamusal önlemlerin alınmasına dair de taleplerimizi 1 Mayıs’ta ifade edeceğimizi buradan söylemek istiyorum.