TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, AKP Kars Milletvekili Yunus Kılıç başkanlığında toplandı. Komisyon; Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni kabul etti. Teklifte getirilen düzenlemelerden bazıları şöyle:
İlaç etken maddesi üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliği veya işlenmesi, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak. Gerektiğinde ülke arz ve talep durumuna göre cumhurbaşkanınca belirlenen kota doğrultusunda TMO kontrolünde gerçek veya tüzel kişilere yaptırılabilecek.
İlaç etken maddesi üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliğinde, özellikle esrar elde edilmesini engelleyecek her türlü tedbirin alınması, kenevirin hasadı, işlenmesi, ihzarı, ihracı veya satışına ilişkin usul ve esaslar, İçişleri Bakanlığı’nın görüşü alınmak suretiyle Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenecek.
Tarım sektörüyle ilgili politikaların tespit edilmesi, planlanması ve koordinasyonuyla ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılarak uygulanmasında Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili olacak.
ÜRÜN EKİMİNE BAŞLAMADAN ÖNCE TARIM BAKANLIĞI’NDAN İZİN ALINACAK
Tarımsal üretimin planlanması için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen ürün veya ürün gruplarının üretimine başlanmadan önce bakanlıktan izin alınacak. Bakanlık, hangi ürün veya ürün gruplarının üretileceği ile tarım havzası veya işletme bazında asgari ve azami üretim miktarlarını belirleyecek. Bu karara uymayan üreticiler, yazılı uyarılacak. Uyarı tarihinden itibaren 12 ay içinde uygun faaliyette bulunmayanlar, uyarı tarihinden itibaren 5 yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmayacak.
SÖZLEŞMELİ ÜRETİM
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tarım sektöründe sözleşmeli üretimin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli düzenlemeler yapılacak. Sözleşmeli üretimi özendirmek için üreticilere, desteklerin verilmesinde öncelik tanınacak. İhtiyaç halinde bakanlıkça belirlenen ürün veya ürün grupları, sözleşmeli olarak üretilecek.
TARIM BAKANLIĞI SÖZLEŞMENİN TARAFLARINI KONTROL EDECEK
Bakanlık, sözleşmeli üretimin geliştirilmesi, izlenmesi ve kontrol edilmesi için sözleşmenin taraflarını ve kapsamını içeren kayıt sistemleri oluşturacak ve sözleşmeler bu kayıt sistemleri kullanılarak düzenlenebilecek. Tarımsal üretim sözleşmesine tabi ürünlere veya üretim varlıklarına sigorta yaptırılması zorunlu olacak.
Tarımsal üretim sözleşmelerinde belirtilen mücbir sebepler haricinde sözleşme kapsamında üretilen ürünün alımından veya satımından vazgeçen üretici ya da alıcılar için ceza koşulu belirlenecek. Ceza koşulu, alımından ya da satımından kaçınılan ürün miktarının sözleşmedeki bedelinin yüzde 20'sinden az ve yüzde 50'sinden fazla olamayacak. Et ve Süt Kurumu’nun taraf olduğu sözleşmelerde üretici için ceza koşulu alt sınırdan daha az belirlenebilecek veya ceza koşuluna yer verilmeyebilecek.
Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartı olacak. Bu hüküm, 1 Eylül 2023'ten sonra açılacak davalarda uygulanacak.
AT YARIŞLARINA İLİŞKİN DİSİPLİN CEZALARI
Takvim yılında yapılacak mahalli olmayan yarışlarda koşacak atların nitelik ve şartlarını belirlemeye Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili olacak.
Mülkiyetindeki veya ortaklığındaki atları yarışlarda koşturan at sahipleri ile bunların vekilleri, koşularda ve yarışlarda görevlendirilenlerden, yarış dürüstlüğüne aykırı hareket eden, yarışların, yarış yerlerinin ve yarışlarla ilgili yer ve tesislerin düzen ve disiplinini bozanlar hakkında disiplin cezaları uygulanacak.
Yarış atlarına, doping kapsamında yasaklı maddeler listesinde yer alan ve performans artırmak amacı ile kullanılan maddelerin uygulanması durumunda verilecek cezalar artırılarak fiilin niteliğine göre ağırlık derecesi ağırlaştırılacak.
At Yarışları Hakkında Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen fiiller nedeniyle verilen disiplin cezası ve hak mahrumiyeti cezaları bir defaya mahsus olmak üzere bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılacak. Ancak bu durum, ilgililere daha önce verilen ve uygulanan cezalardan dolayı atın ikramiye, kupa ve sair mükafatları ile herhangi bir parasal talep için hak doğurmayacak.
DEVLET ORMANLARINA ÇÖP VE HARFİYAT DÖKMEK “ORMAN SUÇU” SAYILACAK
Devlet ormanlarına nakil vasıtaları ile yıkıntı veya inşaat atığı atmak ya da hafriyat veya çöp dökmek suretiyle ormanlara, doğal hayata ve çevreye verilen zarar "orman suçu" sayılacak.
Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri dışında bedeli alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından izin verilebilecek.
Ancak temditler dahil ruhsat süresince müktesep haklar korunmak kaydıyla devlet ormanları sınırları içindeki tohum meşcereleri, gen koruma alanları, muhafaza ormanları, verimli orman alanları, orman parkları, endemik ve korunması gereken nadir eko sistemlerin bulunduğu alanlarda maden aranması ve işletilmesi, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın muvafakatine bağlı olacak.
“ORMANLIK ALANDA MADENCİLİĞE BAKANLIK İZİN VEREBİLECEK”
Madencilik faaliyetlerinin ve faaliyetlerle ilgili her türlü yer, yol, bina ile tesislerin hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlarda veya özel ormanlarda yapılmak istenmesi halindeTarım ve Orman Bakanlığınca izin verilebilecek. Bu takdirde kullanım bedeli, kullanım süresi, yapılan bina ve tesislerin devri gibi konular genel hükümlere uygun olarak taraflarca tespit edilecek.
MADENCİLİK FALİYETLERİNİN SONA ERDİĞİ ALANLAR TÜZEL KİŞİLER TARAFINDAN REHABİLİTE EDİLEBİLECEK
Madencilik faaliyetlerinin sona ermesi sonucunda idareye teslim edilen veya terk edilen doğal yapısı bozulmuş orman alanları rehabilite edilecek. Rehabilite maksadıyla bu alanların orman yetiştirilmek üzere inşaat, yıkıntı ve hafriyat atıkları ile doldurularak ağaçlandırmaya hazır hale getirilmesi için büyükşehir mücavir alanlarında büyükşehir belediyelerine, diğer yerlerde ise il ve ilçe belediyelerine bedeli karşılığında izin verilebilecek veya bakanlıkça uygun görülmesi halinde ihale mevzuatına göre gerçek ve tüzel kişilere yaptırılabilecek.
ORMANLARDAKİ İZİNSİZ YAPILAŞMA GEREKTİĞİNDE OGM HİZMETLERİNDE KULLANILABİLECEK
Devlet ormanlarının herhangi bir suretle yanmasından veya açıklıklarından faydalanılarak işgal, açma veya hangi şekilde olursa olsun kesme, sökme, budama veya boğma yollarıyla elde edilecek yerler ile buralarda yapılacak her türlü yapı ve tesisler, şahıslar adına tapuya tescil olunamayacak. Buralara doğrudan doğruya orman idaresince el konulacak.
Devlet ormanlarında el konulan bütün yapı ve tesisler, inşa aşamasında olanlar da dahil olmak üzere, hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın, Orman Genel Müdürlüğünce derhal yıkılacak veya ihtiyaç görüldüğü takdirde ormancılık hizmetlerinde kullanılabilecek. Yanan orman alanlarındaki her türlü emval Orman Genel Müdürlüğü tarafından değerlendirilecek.
Devlet ormanlarından kesilecek veya herhangi bir nedenle devrilen ya da kesilen ağaçlardan hangilerinin diplerinin ve hangi ürün çeşidinin kimler tarafından damgalanacağı veya işaretleneceği, Orman Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek.
"MUHTAÇLIK" ŞARTI KALDIRILIYOR
Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifiyle köylerde yer sarsıntısı, yangın, heyelan, sel ve çığ yüzünden felakete uğrayanların ihtiyaç alabilmesi için aranan "muhtaçlık" şartı kaldırılıyor. Bu düzenlemenin yürürlük tarihi, yayım tarihinden 6 ay sonra olacak.
Orman yangınlarıyla mücadelede alınacak tedbirler sadece yangın mevsimiyle sınırlandırılmayacak
Teklifle taşıma belgesini değiştirmeden nakliyat yapanlara, ormandan kesilen ağaçlardan damgaya tabi orman emvalini damgasız, işaretlemeye tabi olanları işaretsiz olarak orman idaresinin istif yerlerine götürenlere verilen cezalar günün şartlarına uygun hale getirildi. Buna göre taşıma belgesini değiştirmeden nakliyat yapanlara 5 bin lira idari para cezası kesilecek.
Devlet ormanlarında orman idaresince belirlenen konak yerlerinden başka yerlerde geceleyenlere verilen ceza 50 liradan 1500 liraya çıkarılacak.
DİKKATSİZLİK SONUCU ORMAN YAKANA 7 YILA KADAR HAPİS
Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak orman yangınına sebep olanlara verilen 2 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasına çıkarılıyor.
Terör amaçlı yangın çıkartanlara verilen adli para cezası 20 bin günden 25 bin güne kadar olabilecek.
KASTEN ORMAN YAKANA 10 YILDAN AZ OLMAMAK ÜZERE HAPİS
Kasten orman yakan kişi, 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
Suçun, yangına müdahalenin geciktirilmesi veya yangının söndürülmesinin zorlaştırılması amacıyla ve bu amacı gerçekleştirmeye elverişli olacak yer, zaman veya şartlarda işlenmesi halinde faile verilecek ceza yarı oranında artırılacak.
YENİ BİR ORMAN KADASTRO KOMİSYONU GÖREVLENDİRİLECEK
Tescilli olsun veya olmasın aynı veya komşu köy, mahalle ve beldelerin orman tahdidi veya orman kadastrosu çalışma alanlarında bulunan aynı taşınmazların, ilan edilerek kesinleşmiş birden çok orman kadastrosuna göre orman sayılıp sayılmaması bakımından farklı vasıflarda sınırlandırılmış olduğunun tespiti halinde, bu taşınmazlarda, kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla oluşturulan sınırlar saklı kalmak kaydıyla, önceden yapılmış olan orman kadastro çalışmaları bütün sonuçları ile hükümsüz sayılacak.
Orman Genel Müdürlüğü’nce yeni bir orman kadastro komisyonu görevlendirilecek. Bu komisyon, orman kadastrosu ve 2/B uygulamasını yapacak ve ilan edecek. İlan edilen orman kadastro çalışmasındaki sınırlandırma esas alınacak. İlan tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açılmadığı takdirde ilan edilen çalışma kesinleşecek.
Orman yangınlarının söndürülmesinde fiilen görevli olan Orman Genel Müdürlüğü çalışanları, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının personeli ile görevlendirilen gönüllülere Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında değerlendirilecek. Bu nedenle mükerrer düzenlemeye mahal verilmemesi amacıyla; Orman Kanunu'nun orman yangınlarını söndürme çalışmalarına bilfiil katılmış olup ölenlerin yakınları, yaralanan veya engelli hale gelenler için tazminat ödemelerini düzenleyen maddesi yürürlükten kaldırılacak.
ATIL ARAZİLER
Sahipleri tarafından atıl durumda bulunan arazilerin üst üste iki yıl süreyle işlenmemesi durumunda bu araziler kira geliri arazi maliklerine ait olmak üzere kiraya verebilecek. Kiralama öncelikli olarak kiraya verilecek arazinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere ya da sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına yapılacak.
ORMAN KÖYLÜLERİ
Orman köylülerinden ormancılık faaliyetlerinde çalışanlara, kendi mülki hudutları içerisinde üretilen oduna dayalı orman ürünlerinin satış gelirlerinden üretim giderleri düşüldükten sonra kalan tutarın yüzde 10'una kadarı ayni veya nakdi olarak dağıtılacak.
Entegre idare ve kontrol sistemi oluşturuluncaya kadar üreticilere yapılacak destekleme ödemelerinde “Çiftçi Kayıt Sistemi” yerine “Bakanlıkça belirlenen kayıt sistemleri” esas alınacak.
