İsrail Tarım Bakanı Avi Dichter, 37 gündür yoğun bombardıman altındaki Gazze Şeridi'nde yaşayan Filistinlilerin kuzeyden güneye doğru sürülmesini İsrail’in kurulabilmesi için 1948’de Filistinlilerin vatanlarından sürüldüğü Nekbe'ye benzeterek "Askerler ile tanklar arasında insan kalabalığı varken ordunun savaşı istediği gibi yönetmesi zor. Savaş nasıl biter bilmiyorum ama bu, 2023’te Gazze’nin Nekbe’si olacak" ifadesini kullandı.
Tarihi Filistin toprakları üzerinde 14 Mayıs 1948'de İsrail'in kurulmasıyla zorunlu göçe ve katliamlara maruz kalan Filistinliler, o günü 'büyük felaket' anlamına gelen 'Nekbe' olarak isimlendiriyor. Bakan Dichter, İsrail ordusunun yoğun bombardımanlarla Filistinlileri Gazze Şeridi'nin kuzeyinden güneyine sürmesini "Gazze Nekbe’si" olarak niteledi.
İsrail’in 'Kanal 12' televizyonunda bir programa katılan Dichter’e sunucu, saldırı altındaki Filistinlilerin Gazze'nin kuzeyinden güneyine Mısır sınırına doğru sürgün edilmesinin 'geçici bir durum olup olmadığını' yoksa 'savaşın amacının bu mu olduğunu' sordu.
Bunun üzerine, İsrail ordusunun operasyon alanındaki nüfusu azaltmak istediğini belirten Dichter, "Bunun nasıl sonuçlanacağını bilmiyorum" dedi. Sunucu, "Bu bir Nekbe mi, yoksa geçici bir durum mu?” diyerek sorusunu yinelemesi üzerine İsrailli Bakan, “Gazze Nekbe'si ile karşı karşıyayız” ifadesini kullandı.
Sunucunun bu ifadeyi tekrar ederek "Gazze Nekbe’si mi?" diye sorması üzerine Dichter, "Evet 2023 Gazze Nekbe'si" ifadesini kullandı.
"ETNİK TEMİZLİĞİN İLK ADIMI"
İsrail yönetiminin Gazze'de yaşayan 2 milyondan fazla Filistinliyi Mısır'ın Sina Çölü'ne sürme planı olduğuna ilişkin endişeler son günlerde artmış durumda. AA'ya konuşan İsrailli Yahudi insan hakları aktivisti Ofer Neiaman, insanların Gazze'nin kuzeyinden güneyine sürülmesini "etnik temizliğin ilk adımı" olarak nitelemişti. Neiman, İsrail'de hükûmetin nihai hedefinin Gazze'deki Filistinlileri Mısır'ın Sina Çölü'ne sürmek olduğunu savunmuştu.
Nekbe, Arapça'da 'felâket' anlamına geliyor. Filistinliler, 14 Mayıs 1948'de İsrail'in kuruluşunu ve ardından yaşanan zorunlu göçü ve katliamları Nekbe olarak adlandırıyor.
1947 yılında Birleşmiş Milletler, Filistin topraklarını Arap ve Yahudi devletleri arasında paylaşan bir plan hazırladı. Ancak bu plan, Filistinliler tarafından kabul edilmedi. İsrail, planı kabul etti ve 14 Mayıs 1948'de bağımsızlığını ilan etti.
İsrail'in bağımsızlığını ilan etmesinin ardından, Yahudi çeteler Filistinlileri topraklarından zorla çıkarmaya başladı. Bu süreçte, binlerce Filistinli katledildi, yüz binlercesi ise yerlerinden edildi. İşgal güçleri, Filistinlilere ait 675 köy ve kasabayı yok etti.
Nekbe sonucunda, Filistinlilerin nüfusunun yaklaşık yüzde 70'i, yani 957 bin kişi, evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bu kişiler, Lübnan, Ürdün, Mısır ve Suriye gibi komşu ülkelere sığındı. Nekbe, Filistin tarihinde bir dönüm noktası oldu ve Filistin davasının temelini oluşturdu.
Nekbe, bugün de Filistinliler için önemli bir anma günüdür. Her yıl 15 Mayıs'ta, Nekbe'de hayatını kaybedenler anılır ve yaşanan felaketin yasını tutulur.
