İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkian, Ermenistan'a yaptığı resmi ziyarette Kafkasya'daki sorunların "bölge dışı güçlere havale edilmemesi" gerektiğini belirtti. Tahran, özellikle "Trump Rotası" olarak adlandırılan Zengezur Koridoru'nun jeopolitik riskler taşıdığını düşünüyor.
Erivan'da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile bir araya gelen Pezeşkian, ortak basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Kafkasya'daki sorunların bölge dışı güçlere havale edilmesi, bölgedeki durumu yalnızca daha da karmaşık hale getirecektir" ifadelerini kullandı.
Azerbaycan-Ermenistan Barışına Destek
İran Cumhurbaşkanı, Tahran'ın Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış görüşmelerini desteklediğini söyledi. Pezeşkian, hem hükümetin hem de İran Dini Lideri'nin Ermenistan ile ilişkileri tüm alanlarda genişletme inancında olduğunu vurguladı.
Ayrıca, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda İran'ın Ermenistan'ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumaya olan kararlılığını teyit etti. Pezeşkian, "Ortak sınırlarımız yakınındaki üçüncü taraf güçlerin varlığına ilişkin endişelerimiz tamamen giderilmelidir" diyerek bu konudaki hassasiyetlerini dile getirdi.
Tahran'ın Endişeleri ve "Trump Rotası"
Pezeşkian'ın açıklamaları, 8 Ağustos'ta ABD'nin arabuluculuğunda Ermenistan ile Azerbaycan arasında imzalanan barış anlaşmasının ardından geldi. Bu anlaşma ile "Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası" (TRIPP) adı verilen ve Washington'a Zengezur geçiş koridorunu geliştirme ve işletme hakkı veren bir güzergâhın inşası kararlaştırıldı.
Projenin temel amacı, Azerbaycan ile Nahçıvan arasında demiryolu, enerji ve karayolu bağlantıları kurmak. Ancak Tahran, projenin İran'ın Ermenistan'la olan kısa sınırının tamamını baypas edecek olmasından ve bunun jeopolitik sonuçlar doğurabileceğinden endişe duyuyor. İran, bu güzergâhın Rusya ve Karadeniz'e erişimini kaybetmesine yol açabileceğini belirtiyor. Ayrıca, rotanın güvenliğini ABD'li bir şirketin sağlayacak olması ve İsrail'in bu koridoru İran'ı istikrarsızlaştırmak için kullanma olasılığı da endişeleri artıran diğer unsurlar arasında.
"Ermenistan İran'ın Kırmızı Çizgilerini Biliyor"
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi de konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Arakçi, Pezeşkian'ın ziyaretinin "Güney Kafkasya'nın jeopolitik haritasında herhangi bir değişikliğin olmamasını güvence altına almak" için bir fırsat olduğunu belirtti. Ermeni yetkililerin "İran'ın kırmızı çizgilerini bildiklerini ve gelecekte bunlara saygı göstereceklerini" söylediklerini aktaran Arakçi, bu meseleyi yakından takip etmeye devam edeceklerini de vurguladı.
