İnsan Hakları Derneği (İHD), Trendyol üzerinden "Ötüken Online" adlı üretici tarafından satışa çıkarılan "Beyaz Toros" baskılı tişörtler hakkında açıklama yayımladı. 90’lı yıllarda yaşanan faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybetmelerin simgesi haline gelen aracın ticarileştirilmesine tepki gösterdi.
Trendyol’da 'Ötüken Online' adlı üretici tarafından 'Beyaz Toros' baskılı tişörtlerin satışa sunulması tepki çekti. İnsan Hakları Derneği (İHD), 90'lı yıllarda faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybetmelerin simgesi 'Beyaz Toros'un ticari bir ürüne dönüştürülerek satılmasını sert bir dille eleştirdi.
'FAİLİ MEÇHUL CİNAYETLER MODANIN YA DA MİZAHIN KONUSU YAPILAMAZ'
"Beyaz Toros, faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybedilenlerin simgesidir-Pazarlanamaz!" başlıklı açıklamada, "Trendyol’da 'Ötüken Online' adlı üretici tarafından satılan 'Beyaz Toros' baskılı tişört, 1990’lı yıllarda işlenen zorla kaybetmelerin ve faili meçhul cinayetlerin simgesi olan bir aracı ticari bir ürüne dönüştürmektedir. Bu tür ürünler, binlerce insanın acısını ticarileştirmekte, insanlık suçlarını meşrulaştırmakta ve toplumsal hafızayı tahrip etmektedir. 'Beyaz Toros', gözaltında kaybetmelerin, faili meçhul cinayetlerin, devlet şiddetinin ve cezasızlığın simgesidir; modanın ya da mizahın konusu yapılamaz" denildi.
'İNSANLIK SUÇLARI MEŞRULAŞTIRILAMAZ'
İHD'nin sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "Bu simgeyi ticari bir ürün haline getirmek; yalnızca geçmişte yaşanan ağır insanlık suçlarını hafife almak değil, aynı zamanda bu suçları ve faillerini meşrulaştırmak anlamına gelmektedir. Bu durum, Türk Ceza Kanunu’nun 215. maddesinde düzenlenen 'suçu ve suçluyu övme yasağı' ile de bağdaşmamaktadır" ifadeleri kullanıldı.
'ÜRÜNÜ SATIŞTAN KALDIRIN, KAYIP YAKINLARI VE KAMUOYUNDAN ÖZÜR DİLEYİN'
İHD, açıklamasında şu çağrıyı yaptı:
• Trendyol’u ve ilgili üretici firmayı bu ürünü derhal satıştan kaldırmaya,
• Yakınlarını kaybeden ailelerden ve kamuoyundan açıkça özür dilemeye,
• İnsan hakları ve etik değerlere aykırı içeriklerin satışına karşı etkin denetim mekanizmaları kurmaya çağırıyoruz.