Türkiye’nin son bir haftasında siyasetin, ekonominin, sporun, kültür sanat hayatının öne çıkanları Alper Baran Esin'in seslendirdiği dokuz8 HaftadanKalan’la karşınızda.
* Türkiye yeni haftaya Filenin Sultanlarının tarihi zaferinin verdiği moralle girdi. Pazar günü Sırbistan’la Brüksel’de karşı karşıya gelen A Milli Kadın Voleybol Takımı çekişmeli maçın ardından maçı 3-2 kazanarak Avrupa Şampiyonu oldu. Kadınların özgürlüklerinin gasp edilmesine yönelik saldırıların arttığı bir dönemde gerçekleşen bu tarihi zafer, toplumun demokrat, cumhuriyetçi, çağdaş milyonlarına moral oldu.
—-
Yeni eğitim ve öğretim yılı ekonomik ve sosyal sorunların gölgesinde başlıyor
Milli Eğitim Bakanlığı, 20 milyon 481 bin öğrenci ve 1 milyon 178 bin öğretmenin ders başı yapacağı 2023-2024 eğitim öğretim yılının 74 bin okulda ve 744 bin derslikte başlayacağını duyurdu.
Ancak eğitim ve öğretim yılı tarihin en ağırı olan ekonomik krizin gölgesine başlıyor. Asgari ücretin açlık sınırının bile altında kaldığı, fiili enflasyonun 130’ları geçtiği bir dönemde milyonlarca çocuk en temel besin maddelerine bile ulaşmakta zorlanıyor.
Yeni eğitim ve öğretim yılını değerlendiren Veli-Der Genel Başkanı Ömer Yılmaz, günlük bir öğrencinin sadece beslenmesinin 100 TL olduğuna dikkat çekerek “Asgari ücretle geçinen bir aile bu parayı nasıl verebilir ki?” diye sordu.
Yılmaz çocukların açlıkla karşı karşıya olduğunu gerçeğini şu sözlerle dile getirdi:
“Özellikle anaokulundan başlamak üzere liseye kadar tüm çocuklara bir öğün yemek ve içilebilir su talebimiz vardı. Okullardaki yeme içme masrafı arttı. Kantinlerde bu sene geçen seneye göre 1,5 kat arttı. Bir öğrencinin 100 TL'ye yakın masrafı olacak. Asgari ücret alan velinin her gün çocuğuna 100 lira verme olanağı yok.”
—
Geçtiğimiz haftanın ilk gününün öne çıkan gelişmelerinden birisi enflasyon verilerinin açıklanması oldu. Bu sefer sürpriz sayılabilir bir gelişme oldu ve Türkiye İstatistik Kurumu- TÜİK’in verileriyle Bağımsız Ekonomistlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu - ENAG’ın verileri birbirine çok yakın çıktı. Hatta TÜİK Ağustos ayı enflasyonunu yüzde 9.09 olarak açıklarken, ENAG aylık enflasyon olarak yüzde 8.59 açıklayarak TÜİK’in altında kaldı. Ancak TÜİK’e göre Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 58,94 olurken, önceki aylardaki büyük farklardan kaynaklı olarak ENAG yıllık enflasyonu yüzde 128.5 olarak açıkladı.
Enflasyon verilerinin emekçilerin yaşadığı yoksullaşmaya işaret ettiği haftada aynı zamanda Orta Vadeli Ekonomik Program da duyuruldu.
Orta Vadeli Program (OVP), ülkenin ekonomik, sosyal ve çevresel hedeflerini belirleyen ve bu hedeflere ulaşmak için izlenecek politikaları ortaya koyan üç yıllık bir program.
Ancak gelir dağılımında yaşanan bozulmayı gidermek ve başta vergi adaletsizliği olmak üzere artan eşitsizliği gidermek programın amaçları arasında değil.
Programla ilgili basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Mehmet Şimşek "Bundan sonra ücret düzenlemeleri hedef enflasyona göre yapılacak" sözleriyle gerçekleşen enflasyona göre yapılan artışlarla kısmen de olsa kayıplarını telafi eden emekçilere kötü bir haber vermiş oldu. Türkiye'de "hedef enflasyon" veya "hedef kur" gibi öngörülerin gerçekçi olmadığı ve gerçekleşen enflasyonun hedeflenen enflasyonun her zaman çok üzerinde olduğu biliniyor.
——
Yoksulluk kıskacında yaşayan milyonlarca emekçinin yaşamları da risk altında olmaya devam ediyor.
Urfa’da tarım işçilerini taşıyan minibüsün istinat duvarına çarpmasıyla gerçekleşen “kazada” 3 kişi hayatını kaybetti, 17 kişi ise yaralandı. Suruç-Akçakale kara yolunun Aydınlı Mahallesi mevkisinde yol kenarındaki istinat duvarına çarpan minibüsteki tarım işçilerinin bir tarlaya çapa yapmak için gittikleri öğrenildi.
Önlenebilir olduğu fakat patronların ve devletin gerekli tedbirleri almaması nedeniyle gerçekleşen kazaları “iş cinayeti” olarak nitelendiren işçi sağlığı ve güvenliği platformu İSİG, Ağustos ayı raporunu da yayınladı.
Buna göre Ağustos ayında 10’u çocuk, 11 mülteci, en az 201 işçi gerçekleşen iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. En fazla işçi kaybı olan iş kolları da sırasıyla inşaat ve yol iş kolu, tarım ve orman iş kolu ve taşımacılık iş kolu oldu. 2023’ün ilk 8 ayında 1255 işçi yaşamını yitirdi.
——
Cumhuriyet’in 100’üncü yılı olan 2023 içindeyiz ve bu yıl, 100’üncü yıl dönümünü kutlayan bir de parti var. 9 Eylül 1923’te Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Cumhuriyet Halk Partisi bu hafta 100’üncü yıl dönümün çeşitli etkinliklerle kutladı.
Bir yandan 100’üncü yıl etkinliklerini sürdürürken, kurultay sürecinde de ilçe kongreleri aşamasını geride bırakan CHP, 31 Mart 2024 yerel seçimlerine yönelik adaylarını da mevcut belediye başkanlarından başlayarak açıklamaya başladı.
Kemal Kılıçdaroğlu, Aydın ve İstanbul Büyükşehirleri’nin ardından Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın partisi tarafından tekrar aday gösterileceğini ilan etti.
Mahsur Yavaş da bu açıklamaya yanıt vererek “Biz kendimize güveniyoruz. Büyük bir oy farkı ile seçilebileceğimize inanıyoruz. 4 buçuk yıldır hizmet ettik. Farklı bir belediyecilik anlayışı ortaya koyduk. Yolsuzluklarla mücadele ettik. İsraf etmeden, sadece Ankara halkının ihtiyaçları için hizmet ettik. Aynen devam edeceğiz.” dedi.
—-
İyİ Parti kaynaklı sürekli değişen açıklamalarının sonunda partinin genel başkanı Akşener Fatih Altaylı’ya konuştu ve son noktayı koydu: İstanbul ve Ankara dahil 81 ilde de aday çıkaracağız.
Seçim sonrası CHP’ye yönelik eleştirilerine hiç son vermeyen ve seçim kaybından sürekli ve sistematik olarak CHP’yi ve lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu suçlayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e CHP’den de üst düzey yanıtlar gelmeye başladı.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak, Meral Akşener’in yerel seçim açıklamalarına "Yolları açık olsun, kendileri bilir" diye yanıt verdi.
Bir canlı yayında kendisine yöneltilen “Yerel seçimlerde yeniden ittifak olur mu?' sorusuna yanıt veren CHP Sözcüsü Faik Öztrak “Biz her türlü fedakarlığı yaptık, yapılan eleştirileri sineye çektik. Kan kustuk kızılcık şerbeti içtik. Ama gitmek isteyene kal demeyiz, yolları açık olsun, kendileri bilir” dedi.
——
İYİ Parti’nin açıklamaları MHP’li yetkililere de soruldu. MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, İYİ Parti lideri Meral Akşener'in yerel seçime kendi adayları ile gireceği yönündeki açıklamasının "pazarlıkta eli yükseltme" amaçlı olduğunu iddia etti.
—-
Cumhurbaşkanlığı seçimleri sürecinde öne çıkan aktörlerden olan Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce CHP’ye geri dönüş şartlarını açıkladı. T24’ten Cansu Çamlıbel’e konuşan Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, CHP’de tam bir 'dönüşüm' olması durumunda CHP'ye dönebileceğini söyledi ve CHP’ye dönüşü tüzük değişimi şartına bağladı. CHP’nin ilçe kongreleri ardından il kongreleriyle devam edecek olan Kurultay sürecinin kapsamlı bir tüzük değişikliğine de sahne olacağı bir süredir konuşuluyordu. Muharrem İnce’nin tam da bu dönemde “tüzük şartına bağlı bir geri dönüş” ihtimalinden söz etmesi önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce daha sonra İYİ Parti Genel Merkezi'nde Meral Akşener’i ziyaret etti. Daha sonra tv100'de Erdoğan Aktaş'ın konuğu olan İnce, Akşener ile görüşmesiyle ilgili "Sayın Meral Akşener’le ortak bir yanımız var, önce onu linç ettiler sonra beni linç ettiler. Linç edenler de aynı kişiler. Sayın Akşener'e haksızlık yapanlarla bana iftira atanlar aynı kişiler. Bunları konuştuk, ‘Tekrar görüşürüz’ dedik. Olay bundan ibaret" dedi.
Aktaş'ın "Yerel seçimle ilgili iş birliği konuşması oldu mu?" sorusu üzerine İnce şunları söyledi: "İşbirliği konuşması olmadı ama kaygılarımı ilettim. 2019’da İmamoğlu’nun şansı bugünle kıyasladığımızda daha fazlaydı. Halbuki şimdi fazla olması lazım. Ama bence 2019’daki şansı daha fazlaydı. Bu kaygılarımı dile getirdim. Amacım burada bir eleştiri yapmak değil” dedi.
——
Muhalefetin CHP dışındaki en örgütlü gücü konumunda olan Yeşil Sol Parti de seçim sonrasında başlattığı yeniden yapılanma sürecini konferanslarla sürdürüyor.
Yaz boyunca gerçekleştirdiği halk buluşmalarından aldığı öneri ve eleştiriler doğrultusunda ilk olarak kadın konferansını gerçekleştiren partinin karma konferansı Ankara’da başladı. İki gün sürecek karma konferansta yürütülecek tartışmaların ışığında tüzük değişikliğini içeren çeşitli karar önerileri hazırlanarak ekim ayında gerçekleşecek kongrenin onayına sunulacak. Yeşil Sol Parti/HDP’nin isim değişikliğiyle birlikte yerel seçimlere yönelik tavrının da kongre sürecinde belirlenmesi bekleniyor.
—-
Türkiye İşçi Partisi yerel seçim hazırlıklarına başladı: Bazı ilçeleri AKP’nin elinden almaya hazırlanıyoruz
Partisinin Datça ilçe binası açılışında konuşan TİP Genel Başkanı Erkan Baş, yaklaşan yerel seçimler hakkında açıklama yaptı. Baş “Buradan ilan ediyorum. Biz bazı ilçeleri Adalet ve Kalkınma Partisi’nin elinden almaya hazırlanıyoruz. Bazı ilçelerde de sosyalistlerin, halkın nasıl yönetebileceğinin en güzel örneklerini yaratmak konusunda son derece kararlıyız” ifadelerini kullandı
——
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu açtığı hakaret davasını kazandı. Soylu 40 bin lira tazminata mahkum edildi.
Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kemal Kılıçdaroğlu'nun kara para ve uyuşturucu iddialarının ardından 18 Kasım 2022’de yaptığı açıklamayla “Kara parayı aklayan da uyuşturucuyu yapan da şerefsizdir." şeklinde konuşmuş, Kılıçdaroğlu da Soylu'ya 200 bin liralık tazminat davası açmıştı.
—-
Görevden alındıktan sonra kendisi ve ekibiyle ilgili sürekli haberler çıkan ve her an hakkında soruşturmalar başlayabileceği iddia edilen eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu bu hafta da bir operasyonla gündeme geldi. Süleyman Soylu’yla yakın olduğu öne sürülen Ayhan Bora Kaplan, Esenboğa Havalimanından yurt dışına çıkmaya çalışırken sansasyonel görüntülerle gözaltına alındı.
Bu ilk adımdı ve arkası da geldi. Ankara Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele Şubesi ekipleri, "suç işlemek amacıyla örgüt kurmak", "kasten yaralama", "kişiyi hürriyetinden yoksun kılma" ve benzeri suçlara karışan ekibe yönelik çalışma başlattı. Ankara merkezli operasyon, Ağrı, Kocaeli, Çorum ve Konya'ya da sıçradı. 4 ilde gerçekleştirilen operasyonlarda 20 kişi daha gözaltına alındı, gözaltı sayısı 25'e yükseldi. Bu hafta yeni gelişmelerin olması bekleniyor.
——
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden sabotajlara karşı suç duyurusu
Yerel seçim gündemi İstanbul'da da öne çıktıkça mevcut belediye başkanı Ekrem İmamoğlu'nu başarısız göstermeye yönelik sabotajlar da yoğunlaştı. Bir süredir metrolardaki yürüyen merdivenleri sistematik olarak sabote ederek yurttaşları zor durumda bırakan kimliği belirsiz kişilerin video kayıtları gündeme gelmişti. Bu duruma daha fazla tepkisiz kalmayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi yönetimi yürüyen merdivenlere yönelik sabotajlarla ilgili yeni bir suç duyurusunda bulundu.
—-
Barolar, Can Atalay için Anayasa Mahkemesi önünde buluştu ve Atalay’a özgürlük talep etti: Can Atalay’ın olması gereken yer parmaklıkların arkası değil, Meclis’tir!
80 bin Hataylının oyuyla seçilen ve hukuksuz bir biçimde hala cezaevinde tutulan TİP Hatay Milletvekili Can Atalay’ın özgür bırakılması için eylemler devam ediyor. Son olarak Anayasa Mahkemesi önünde toplanan onlarca baro temsilcisi Atalay’a yapılanın anayasal bir hak ihlali olduğunu vurgulayarak Atalay’ın derhal serbest bırakılmasını talep etti.
—-
Gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetini sormak ve faillerin yargılanması talebiyle her hafta Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelen Cumartesi Anneleri’nin eylemi, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) verdiği “ihlal” kararına rağmen 6 aydır engellenmeye devam ediliyor. Son olarak yine Beyoğlu Kaymakamlığı’nın “yasak” kararı gerekçe gösterilerek bir kez daha engellenen Anneler elleri kelepçelenerek gözaltına alındı.
—-
Türkiye Komünist Partisi (TKP) Kocaeli Özgürlük Semt Evi'nin planladığı film gösterimine polis engel oldu, etkinliğe katılmak isteyen 13 yurttaş gözaltına alındı. Yönetmenliğini Mert Baykal'ın yaptığı ve Ferhan Şensoy ile Rasim Öztekin'in rol aldığı "Pardon" filminin Gebze’de gösterilmesine izin verilmedi.
Sol Haber'de yer alan habere göre etkinlik öncesinde alana sayısı 30'a yakın çevik kuvvet polisi konuşlandırıldı. Etkinliğin başlamasının ardından çevik kuvvet polisleri alana müdahale ederek 13 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar 6 saat sonra serbest bırakıldı.
—-
Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer'e 11 bin 196 yıl hapis cezası
Arnavutluk Adalet Bakanlığınca iadesinin ardından getirildiği Türkiye'de tutuklanan kripto para borsası Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer'in de aralarında bulunduğu 7'si tutuklu 21 sanığın dolandırıcılık yaptıkları iddiasıyla yargılandığı davada karar açıklandı.
Faruk Fatih Özer ile kardeşleri Güven ve Serap Özer, ayrı ayrı 11 bin 196 yıl 10 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı.
—
Erdoğan - Putin görüşmesi Soçi’de gerçekleşti
Aylardır beklenen ve yılan hikayesine dönen Erdoğan Putin görüşmesi nihayet Soçi’de gerçekleşti. Tahıl Koridoru meselesinin ve iki ülke arasındaki ilişkilerin ele alındığı önemli görüşmede çıkan kararlar 5 Eylül Salı günü gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısında ele alındı. Görüşmeyi değerlendiren CHP Sözcüsü Faik Öztırak “Putin Türkiye’ye gelecek dediler ama yine Erdoğan ayağına gitti” sözleriyle Erdoğan’ı eleştirdi.
Erdoğan G20 zirvesi için Hindistan'a gitti
Cumhurbaşkanı Erdoğan G-20 Liderler Zirvesi'ne katılmak için Hindistan'a gitti. Zirvede çeşitli görüşmeler yapan Erdoğan’ın en çok ilgi çeken görüşmesi hiç kuşkusuz Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile yaptığı görüşmeydi.
Erdoğan ve Sisi, daha önce 2022 yılının Kasım ayında Katar'da yapılan FIFA Dünya Kupası'nın açılış töreninde bir araya gelmişti. Bu iki liderin, Sisi liderliğindeki cuntanın 2013'te Muhammed Mursi liderliğindeki Müslüman Kardeşler yönetimini askeri darbeyle devirmesinin ardından el sıkışarak verdiği ilk kareydi
—-
Fas’ta geçtiğimiz Cuma günü meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde can kaybı artmaya devam ediyor. Fas devlet televizyonuna göre, depremdeki can kaybı 2 bin 112'ye, yaralı sayısı ise 2 bin 421’e yükseldi. Fas Ulusal Jeofizik Enstitüsü, Marakeş kentinde meydana gelen depremin ülke tarihinde son yüzyıldaki en büyük deprem olduğunu duyurdu.
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu'nun Küresel Operasyon Direktörü Caroline Holt, arama-kurtarma çalışmalarının devam ettiği Fas’ta önümüzdeki 2-3 günün enkaz altında mahsur kalanları bulmak için kritik olduğunu ifade etti.
dokuz8HABER’in hazırladığı Haftadan Kalan haber bülteninin sonuna geldik. Tekrar görüşmek üzere, hoşça kalın.
