SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, Yatırımcı İlişkileri Derneğince (TÜYİD) bu yıl “Yeni Denge” ana temasıyla düzenlenen 11. TÜYİD Yatırımcı İlişkileri Zirvesi’nde konuştu. Halka arzı gerçekleşen şirketler hakkında detaylı bilgiler paylaşan Gönül, ekonomik gelişmelerden en fazla etkilenenin de gayrimenkul piyasası olduğunu belirtti. Gönül’ün konuşması şöyle:
“KÜRESEL EKONOMİYİ ETKİLEYECEK ANA RİSKLER ENERJİ PİYASALARI, SAVAŞ VE ENFLASYONİST SÜREÇ: Salgın ve savaş sonrasının küresel ekonomi için zorlayıcı olurken, yatırımcıların da tasarruflarını korumak için sermaye piyasalarına yöneldi. Önümüzdeki dönemde küresel ekonomiyi etkileyecek ana risk faktörleri olarak enerji piyasaları, savaş ve enflasyonist süreci görüyoruz. Bu riskler, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin nasıl, nerede ve ne zaman dengeye geleceği sorularını da beraberinde getirmektedir. Zirvenin teması olan ‘Yeni Denge' sadece önemli bir fikir değil, yönlendirici bir kılavuz da olacaktır. Sermaye piyasaları açısından bizim için dengenin ana unsurları piyasalarımızda arz ve talebin dengelenmesi, yatırımcıların tasarruflarını yatırabileceği araçların çeşitliliği, şirketlerimizin ihtiyaç duyduğu fonları temin edebilmesidir. Kısacası, sermaye piyasası araçlarına yatırılan tasarruflarla yatırımların finanse edilebilmesi olmalıdır. Bunun yanı sıra yatırımcıların bilgiye ihtiyaç duyması, şirketlerimizin de yatırımcıların bilgi taleplerini şeffaf ve doğru bir şekilde karşılaması, yeşil dönüşüm ile bunun şirketler ve yatırımcılar tarafından karşılık bulması da yeni bir denge olarak değerlendirebileceğimiz hususlardır.
PAY PİYASASINDA TOPLAM BAKİYELİ YATIRIMCI SAYISI 3 MİLYONU GEÇTİ: Piyasalarımızda yatırımcılar ve şirketlerle ilişkin bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum. Son dönemde piyasalarda hem gerçek kişi hem de kurumsal yatırımcı sayıları giderek artmayı sürdürüyor. Pay piyasasında toplam bakiyeli yatırımcı sayısının son durum itibarıyla 3 milyonu geçti. Bunun yaklaşık 2,8 milyonunun gerçek kişi yatırımcılardan oluşmaktadır. Kurumsal yatırımcı sayımız da artış gösteriyor. Eylül sonu itibarıyla toplam bin 24 adet menkul kıymet yatırım fonumuz mevcut. Bu yatırım fonlarına 3,5 milyon kişi yatırım yapmıştır. Bu fonların portföy büyüklüğü 455 milyar TL'yi buldu. 385 adet emeklilik yatırım fonu da 7,7 milyon katılımcı sayısı ve 362 milyar TL toplam fon büyüklüğü ile sermaye piyasalarımızda önemli bir yer tutmaktadır. Bunların yanı sıra piyasa değeri 1,6 milyar TL' ye ulaşan 9 adet menkul kıymet yatırım ortaklığımızı da mutlaka saymak gerekir. Diğer taraftan sermaye piyasalarından fon temin eden şirketlerin sayısının da her geçen gün artmaktadır.
HALKA ARZI GERÇEKLEŞTİREN 31 ŞİRKET 13,2 MİLYAR TL FON TEMİN ETTİ: Şirketlerimiz halka açılarak pay piyasasından 2021 yılında 21,6 milyar TL, 2022 yılı içinde de halka arzı gerçekleştiren 31 şirket 13,2 milyar TL fon temin etmişlerdir. 2 şirketin de halka arz süreci devam ediyor. Şirketlerimiz sadece pay ihracı yoluyla değil, borçlanma araçları yoluyla da piyasalarımızdan önemli ölçüde fon temin etmektedir. Son durum itibarıyla özel sektör borçlanma araçlarının piyasa değeri 142 milyar TL'yi buldu. Son 9 aylık dönemde ihraç onayı verilen borçlanma araçlarının ihraç tutarı 1 trilyon TL'yi geçmiştir. Geçen yıla göre yüzde 56'lık artış söz konusu.
YATIRIM ORTAKLIKLARININ PİYASA DEĞERİ EYLÜL SONU İTİBARIYLA 136 MİLYAR TL'YE ULAŞTI: Gayrimenkul piyasası son dönemde ekonomik gelişmelerden en fazla etkilenen piyasalardan biri oldu. Gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıklarının, gayrimenkul piyasasının gelişmesine, yapı stokunun niceliğinin ve niteliğinin arttırılmasına katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede ülkemizde 94 gayrimenkul yatırım fonu ve 38 gayrimenkul yatırım ortaklığının bulunmaktadır. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının toplam piyasa değeri eylül ayı sonu itibarıyla 136 milyar TL'ye ulaşmıştır. Gayrimenkul yatırım fonlarımızın da fon büyüklüğü 22 milyar TL'dir. Dünyada yaşanan gelişmelerin, ülkelerin kendi kendilerine yeterlilik düzeyini yakalamaya çalışmalarının önemini ortaya çıkarmıştır. Bunun da yeni yatırımların, girişimlerin, icatların ve teknolojilerin finansmanı ile mümkün olabileceğini görüyoruz. Piyasalarda da bunu destekleyecek girişim sermayesi yatırım fonları ve ortaklıkları, kitle fonlaması enstrümanlarıyla desteklenmektedir.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE ‘DUR' DİYECEK ÇALIŞMALAR HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR: Eylül sonu rakamlarıyla toplam portföy büyüklüğünün 28 milyar TL'yi geçen 134 girişim sermayesi yatırım fonu ve piyasa değeri 8 milyar TL'yi bulan girişim sermayesi yatırım ortaklığının faaliyet göstermektedir. Küresel olarak bir denge bulmamız gereken en önemli başlıklardan biri de karbon emisyonunun azaltılmasıdır. İklim değişikliğine ‘dur' diyecek çalışmalar hayati önem taşımaktadır. Biz de sermaye piyasalarında yeşil dönüşüme ve sürdürülebilirliğe katkı sağlayacak çalışmalara imza atmak için elimizden gelen bütün çalışmaları yapıyoruz. Bilindiği gibi bu konuda bir rehber yayımlayarak yeşil ve sürdürülebilir borçlanma aracı ihraçlarında yol gösterici olmaya çalıştık.
YATIRIMCILARIMIZIN KARARLARINI SAĞLIKLI BİLGİLERE DAYANARAK VERMESİ ÇOK ÖNEMLİ: Sermaye piyasalarına yönelen yatırımcıların ve şirketlerin artmasının yıllardır harcadıkları emeğin artık yavaş yavaş sonucunu almaya başladıklarının bir göstergesidir. Halka açılmaların devam etmesi ve artan sayıda yatırımcıların sermaye piyasalarına gelmesi bizim için memnuniyet vericidir. Ancak yatırımcılarımızın yatırım kararlarını sağlıklı bilgilere dayanarak vermesi çok büyük önem arz etmektedir. Yatırımcılarımızın finansal okuryazarlığının artması, doğru karar vermesini sağlayacak bilgilerin onlara ulaşması Kurul olarak hassasiyetle üzerinde durduğumuz bir konudur. Bu noktada, şirketlerin aynası konumundaki yatırımcı ilişkilerinin önemli bir rol üstlendiği kanaatindeyiz. Kamuya açıklanan bilgilerin doğruluğu, şeffaflığı ve erişilebilirliği eskiden de çok önem taşımaktaydı. Bugün bunun daha da önemli olduğunun, yatırımcı sayısının artmasıyla birlikte daha dikkat etmemiz gereken bir konu olduğunun farkındayız. İnternetin her türlü bilgiye erişimde sağladığı kolaylıklarla yatırımcılara pozitif katkıda bulunurken, özellikle sermaye piyasalarına ilk defa adım atan, finansal okuryazarlığı kısıtlı yatırımcılar açısından da riskler barındırmaktadır. Bu riskleri bertaraf etmenin önemli bir yolu yatırımcıları zamanında ve doğru şekilde bilgilendirtir."
Zirve’de konuşan TÜYİD Başkanı Aslı Selçuk ise gün boyunca 4 farklı oturumda tecrübeli yöneticilerle yeni denge, fırsatlar ve risklerin konuşulacağını söyledi. Son 2 yılda Türkiye sermaye piyasalarında halka arzların rekor seviyelere ulaştığını belirten Selçuk, şunları kaydetti:
ASLI SELÇUK: ŞİRKETLERDE YETKİN YATIRIMCI İLİŞKİLERİ BİRİMLERİNİN BULUNMASININ KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR
“Yatırımcı ilişkileri profesyonelleri olarak önceliğimiz, her koşulda ortaya çıkan dinamikleri yönetmek suretiyle ülkemiz, sektörlerimiz ve şirketlerimiz için kalıcı bir katma değer yaratmaktır. Yatırımcı ilişkileri, piyasalarda şeffaflık ve güven teşkil edilmesi, şirketlerimizde halka açıklık kültürünün yerleşmesi, yatırımcılara veri ve bilgiye dayalı objektif karar alma imkanı sağlayarak piyasaların derinleşmesi açısından stratejik öneme sahip bir yönetim fonksiyonudur. Bu nedenle şirketlerde yetkin bir yatırımcı ilişkileri birimlerinin bulunmasının kritik bir önem taşıdığına inanıyoruz.
“TÜYİD OLARAK HER AŞAMADA ŞİRKETLERİMİZİN YANINDAYIZ”
Son 2 yılda Türkiye sermaye piyasalarında halka arzların rekor seviyelere ulaştı. Önümüzdeki dönemde şirketlerimizin sermaye piyasalarına olan ilgisinin artarak sürmesini diliyor, TÜYİD olarak her aşamada şirketlerimizin yanında olduğumuzun altını çizmek istiyorum. 2009 yılında kurulan TÜYİD’in, bugün 91 kurumsal üyesi ile Borsa İstanbul piyasa değerinin yüzde 75’ini temsil eden bir noktaya geldi."
