Tıp dergisi The Lancet'te yayımlanan "Lancet Countdown 2025 sağlık ve iklim değişikliği" başlıklı rapor, iklim değişikliğinin ölümcül sıcak dalgalarının etkilerini ağırlaştırdığını ortaya koydu.
124 ülkeden verilerin incelendiği raporda, iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerinin eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığı belirtildi. İklim değişikliğinin sağlık risklerini gösteren 20 göstergeden 12'sine ait verilerin son yıllarda rekor kırdığı ifade edildi.
SAVUNMASIZ GRUPLARDA REKOR MARUZİYET
2020-2024 arasında sıcak hava dalgası görülen gün sayısı yılda ortalama 19 olarak tespit edilirken, iklim değişikliği olmasaydı bu günlerin 16'sının yaşanmayacağı hesaplandı.
En savunmasız gruplardan 1 yaşından küçük bebekler geçen yıl 20,5 gün, 65 yaş üstü yetişkinler ise 20,8 gün rekor sayıda sıcak hava dalgasına maruz kaldı. Bu, 1986-2005 dönemiyle karşılaştırıldığında bebeklerde yüzde 389, yaşlılarda yüzde 304'lük bir artışa işaret ediyor.
2012-2021 arasında yüksek sıcaklıkların neden olduğu can kaybı sayısı, 1990'lara kıyasla yüzde 63 artarak 546 bine ulaştı.
KURAKLIK VE BULAŞICI HASTALIKLAR ARTIYOR
Küresel kara alanının yüzde 61'i geçen yıl aşırı kuraklıktan etkilenirken, 1950'lerle kıyaslandığında kuraklıktan etkilenen alan büyüklüğünün yüzde 299 arttığı saptandı.
Değişen iklim koşulları, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını da hızlandırdı. Dang humması bulaşma potansiyeli 1951-1960'tan 2015-2024'e kadar olan dönemde Aedes albopictus türü sivrisineklerde yüzde 48,5, Aedes aegypti türünde ise yüzde 11,6 arttı.
"İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İNSAN BİYOLOJİSİNİ DOĞRUDAN ETKİLİYOR"
Dr. Tarık Mecit, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, iklim değişikliğinin sadece doğayı değil, insan biyolojisini de doğrudan etkilediğini söyledi.
"Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 80'inden fazlası son 5 yılda en az bir kez aşırı sıcak dalgasına maruz kaldı." diyen Mecit, "Bu etki, toplumlarda ısı stresine neden oluyor ve strese bağlı kalp damar hastalıkları, solunum yetmezliği gibi çok sayıda fizyolojik sorunu tetikliyor." ifadelerini kullandı.
Mecit, özellikle yaşlı bireyler, diyabet, hipertansiyon, KOAH veya kalp hastalığı olan bireylerde ısıya bağlı ölüm oranlarının oldukça yüksek olduğunu vurguladı.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi'ne bağlı her yıl yaşanan 150-200 ölümün temelinde de iklim değişikliğine bağlı sıcaklık değişimlerinin yattığını belirten Mecit, risklerden korunmak için bol sıvı tüketilmesi, kafeinli ve alkollü içeceklerden uzak durulması, özellikle sıcak dönemlerde güneşin tepede olduğu saatlerde dışarıda çalışanların dikkatli olması tavsiyesinde bulundu.
