FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin verilerine göre, 2025’in ilk beş ayında devletin düzenleme, denetleme ve önleme yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle 312 çocuk hayatını kaybetti.
FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin 2025 Ocak-Mayıs dönemine ilişkin “Çocuk Yaşam Hakkı İhlalleri Bilgi Notu” yayınladı.
Medya taramalarıyla elde edilen verilere göre hazırlanan raporda, 2025’in ilk beş ayında en az 365 çocuğun önlenebilir nedenlerle hayatını kaybettiği bildirildi.
Buna göre ölümlerin en yoğun yaşandığı iller Bolu (38), Riha (26) ve İstanbul (25) oldu. Rapora göre, 2025’in ilk beş ayında 109 kız çocuğu, 239 oğlan çocuğu ve kimlik bilgisine ulaşılamayan 17 çocuk yaşamını yitirdi.
Ancak raporda, medya verilerinin sınırlı olduğu ve çocuk ölümlerinin yalnızca 62 ilde medyaya yansıdığı ifade edildi.
Devlet ihmali 312 çocuğun canına mal oldu
Rapor, 2025’in ilk beş ayında devletin düzenleme, denetleme ve önleme yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle en az 312 çocuğun hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Bu ihlaller, trafik kazaları, yangınlar, iş cinayetleri, şiddet ve ev içi kazalar gibi farklı alanlarda yoğunlaşıyor.
Trafik Kazaları
Trafik kazaları, çocuk ölümlerinde en büyük neden olarak öne çıktı. 91 çocuk, yetersiz denetim, ehliyetsiz sürücüler ve güvenlik önlemlerinin eksikliği nedeniyle trafik kazalarında yaşamını yitirdi.
Çocuk işçiliği öldürüyor
Rapora göre, çocuk işçiliğinin en ağır sonucu olan iş cinayetlerinde 26 çocuk işçi yaşamını yitirdi. Bunlardan 4’ü çırak ya da stajyer, 2’si ise moto kurye olarak çalışıyordu. Ayrıca, verilere göre işyerinde çalışmasa da iş sahasında bulunan 7 çocuk, kazalar nedeniyle hayatını kaybetti.
Çocuklar güvenli alanlarda bile tehdit altında
Şiddet, çocuk ölümlerinde önemli bir yer tutuyor. 30 çocuk, akran şiddeti, ev içi şiddet, toplumsal cinsiyet temelli şiddet ve çocuk cinayetleri nedeniyle yaşamını yitirdi.
İntiharlar: Ruh sağlığı hizmetine erişimin zorluğu
Rapor, çocuk intiharlarındaki artışı alarm verici olarak nitelendiriyor. 13 çocuk, ruh sağlığı hizmetlerine erişim eksikliği ve sosyal destek yetersizliği nedeniyle yaşamına son verdi.
FİSA’ya göre 212 çocuk ise ihmal sonucu hayatını kaybetti. Bu ölümler, trafik kazaları, yangınlar, ev içi kazalar, boğulmalar ve zehirlenmeler gibi sistematik ihlallerin sonucu.
Kamu hizmetindeki ihlaller:53 çocuk hayatını kaybetti
Raporda yer alan devletin doğrudan veya ihmal yoluyla neden olduğu 53 çocuk ölümü, kamu hizmetlerindeki eksiklikleri gözler önüne serdi.
27 çocuk, sağlık hizmetlerindeki ihmaller nedeniyle öldü. Mersin’de Rüzgar Altuğ (7), iğne sonrası fenalaşarak yaşamını yitirdi. Diyarbakır’da Toprak Önkol (10), diş çekimi sonrası kanama durdurulamadığı için öldü. Eğitim Hizmetleri: 14 çocuk, okul veya servis kazalarında hayatını kaybetti. Konya’da Yusuf Kaya (5), servis minibüsünün çarpması sonucu öldü. Spor ve Kültürel Etkinlikler: 6 çocuk, spor etkinliklerinde öldü. Sakarya’da Kaan Ege Baran (15), kano antrenmanında boğuldu. Bakım Hizmetleri: Kocaeli’de Efsun Aktaş (1), yurtta yatak örtüsüne dolanarak nefessiz kaldı. Sınır Geçişleri: Aydın’da 3 mülteci çocuk, bot kazasında yaşamını yitirdi.
Mülteci çocuklar, en kırılgan yapı
36 mülteci çocuk, yaşam hakkı ihlalleri sonucu hayatını kaybetti. Ölümler, sınır geçişleri, trafik kazaları, yangınlar, şiddet ve sağlık hizmetlerindeki ihmaller gibi çeşitli nedenlerle gerçekleşti.
Bireysel silahlanma ve şüpheli ölümler
Bireysel silahlanmanın da 8 çocuğun ölümüne neden olduğu ifade edilen raporda, devletin çocukları koruma yükümlülüğünü yerine getirme konusunda ciddi eksiklikler olduğu vurgulanarak, çocuk ölümlerinin önlenmesi için şu öneriler sunuldu:
*Güvenli Kamusal Hizmetler: Eğitim, sağlık ve bakım hizmetlerinde çocuk odaklı düzenlemeler yapılmalı.
*Etkili Denetim: Turizm tesisleri, işyerleri ve altyapı alanlarında denetimler artırılmalı.
*Ruh Sağlığı Hizmetleri: Çocuklara erişilebilir ve önleyici ruh sağlığı desteği sağlanmalı.
*Mülteci Çocuklar: Hak temelli ve bütüncül bir koruma sistemi kurulmalı.
*Çocuk İşçiliği: Çocuk işçiliğine karşı sıkı denetimler ve sosyal politikalar geliştirilmeli.
