Haber: Nurettin Aldemir
14 Mayıs 2023 günü yapılan seçimlerde Eskişehir Cumhurbaşkanlığında %90,84 milletvekilliğinde %91.11 oranında oy kullandı. 2018 seçimlerine göre karşılaştırma yapıldığında Cumhurbaşkanlığında Recep Tayyip Erdoğan yaklaşık %5 puan gerileyerek %41.81 oranında oy alırken; Kemal Kılıçdaroğlu %50,39 oranında oy aldı ve %50+1’i Eskişehir ölçeğinde geçmiş oldu. Yine 14 Mayıs 2023 günü yapılan milletvekilliği seçim sonuçlarına göre Eskişehir’de CHP 3, AKP 2, İYİ Parti 1 milletvekili çıkardı. 2018 seçimlerinde 7 (AKP 3, CHP 2, İYİ Parti 1, MHP 1) milletvekili olan Eskişehir’in bu seçim döneminde milletvekili sayısı 6’ya indi. Milletvekilliği bağlamında 2018’e göre karşılaştırma yapıldığında AKP yaklaşık %6, MHP %3 oy kaybederken; CHP %2, İYİ Parti %1 oranında oylarını artırdı. Emek ve Özgürlük İttifakı ise 2018’de HDP’nin aldığı %4,3 oy oranını koruyamadı %3,89’a geriledi. Eskişehir’de yaşanan bu değişim ve dönüşümden yola çıkarak CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü’ye, Yeşil Sol Parti Eskişehir İl Eş Sözcüsü Ziya Yavuzeş’e ve Saadet Partisi Eskişehir İl Başkanı Fesih Bingöl’e “Eskişehir'de 14 Mayıs sonrası değişen siyasi tabloyu, nedenlerini ve güncel siyasi atmosferi nasıl değerlendiriyorsunuz?” diye sorduk:
Jale Nur Süllü (CHP Eskişehir Milletvekili): CHP tarafından baktığımızda, Eskişehir seçim öncesinde tavrını çok net bir şekilde sandığa yansıtacağını gösterdi. Sandıktan CHP birinci parti olarak çıktı ve TBMM’ne 3 milletvekili gönderdi. Eskişehir Kemal Kılıçdaroğlu’na olan inancını %51 oranında oy vererek çok net gösterdi. AKP ve Erdoğan tarafından 14 Mayıs öncesinde yürütülen kara propagandanın Eskişehir’de gördüğümüz gibi olumlu bir tablonun, ülke genelinde de görülmesini olumsuz yönde etkilediği anlaşılıyor. Bu kara propagandaya Eskişehir’de tepki gelişmiş ve 14 Mayıs sonrasında “müşahit, gönüllü, avukat” sayımız iki günde %50 artırmıştır. Eskişehir’de siyasi tablo iktidar aleyhine değişmiştir.
Erdoğan’ın bu kadar açık şekilde söylediği yalanlar, ortaya koyduğu düzmece iddialar ve kışkırtmalar karşısında birbirine yabancılaşan, ayrışan bir toplum haline geldik. Yıllardır böl yönet stratejisi ile sürdürdüğü iktidarının geleceğini, daha da karartılan propaganda stratejilerinde gören tek adam yönetimi söz konusu. Bu tek adamın, ülkenin bekası dediği şey aslında kendi ve çevresindeki çıkar gruplarının bekası. CHP, Türkiye’nin her köşesinde doğruları halka anlatmak için elinden gelenin en iyisini yapıyor. Ayrıca parti üyesi olmayan ancak, ülkemizin ve kendi geleceğinden endişeli vatandaşlarımız da destekleriyle gücümüze güç katıyor. 28 Mayıs günü yapılacak seçimlerde halkımızın güzel günlere uyanacağına olan inancımız tamdır. AKP'nin ülkemizde yarattığı hasarı ve yürütülen karalama kampanyasının yarattığı tahribatı gören halkımız, bunu yapanlara en büyük dersi yine sandıkta verecektir.
Ziya Yavuzeş (Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü): Eskişehir kozmopolit toplumsal yapısı, farklı yaşam tarzları; üç devlet üniversitesi ile bütün baskılara karşın kültür, sanat ve entelektüel ortamları bakımından Anadolu’nun özel, gelişmiş bir kenti haline gelmiştir. Baskıcı iktidarlar bu şehirdeki demokratik siyasi gelişmelerin bütün Anadolu için esin kaynağı haline gelmesinden korktular. Üniversite ile kentin arasına duvarlar örülmek istendi, sivil toplum üzerinde sistematik baskıcı uygulamalar gerçekleştirildi. HDP bu uygulamaların, her türlü milliyetçi saldırıların, provokasyonların hedefi oldu. Sistematik olarak kriminalize edilmek; şeytanlaştırma kampanyaları ile yalnızlaştırılmak istendi. Aynı saldırılar seçim sürecinde hızlandırılmış şekilde Yeşil Sol Parti’ye yöneldi.
Yeşil Sol Parti ve HDP’nin “Demokratik Cumhuriyet” hedefi; toplumsal, siyasal sorunları barışçıl yöntemlerle çözme ısrarı ve kararlılığı; işbirliğine çekimser yaklaşan çevreleri, ittifak politikalarını gözden geçirmeye yöneltiyor. Bu seçimlerin sonuçları ne olursa olsun genel olarak tüm muhalefet güçleri, partiler, bireyler, politikalarını eleştiri masasına yatırmak, hayatın gerektirdiği radikal değişikliklere cesaret etmek zorunda kalacaktır. Kendi tarafımızdan söyleyecek olursak; HDP ve Yeşil Sol Parti büyük bir demokratik birlik için, büyük barış için gerekli ideolojik, siyasi, örgütsel değişimleri başarı ile gerçekleştirebilecek deneyim, birikim ve bilince sahiptir.
Fesih Bingöl (Saadet Partisi Eskişehir İl Başkanı): Eskişehir’de CHP ve Millet İttifakı il nüfusunun yaklaşık % 90’ını oluşturan iki merkez ilçede başarılı oldu. Eskişehir kendi özelinde, Türkiye genelinde yaşanan kültürel ve sosyal ayrışmayı yaşıyor: Merkez ilçelerinin sosyolojisi, Türkiye’nin Batı’daki şehirlerine benzer bir özellik gösterirken, kırsalı diğer İç Anadolu şehirlerinde görülen sosyo-kültürel dinamiklerin özelliğini gösteriyor. Eskişehir’de kentlileşme siyasi tercihlere yansıyor. Bunda üniversite şehri ve geniş bir orta sınıfa sahip olmasının etkisi var. 2018 Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki muhalif adayların oy toplamı % 53,3’tü. Meseleye bu açıdan bakınca 14 Mayıs’ta Kemal Kılıçdaroğlu’nun oyunda yaklaşık 3 puanlık düşüş olduğunu belirtmek mümkün. Sonuç olarak din ve vatan ile aldatan güç kazanamadı; adalet ve ahlak ile başlayanlar kaybetmedi.14 Mayıs seçim sonuçları asla yenilemez lider algısını yerle bir etti.
Milletvekili seçiminde ise tablo Millet İttifakı lehine değişti. Daha önce 7 milletvekilinin 4’üne sahip olan iktidar bloğu bu defa 6 milletvekilinden 2’siyle yetinmek zorunda kaldı. Milletvekili seçim sonuçları bağlamında özelde HDP/YSP oylarında, toplamda Emek ve Özgürlük İttifakı oylarında düşüş yaşandı. Eskişehir’de seçmenin çoğunluğu değişim beklentisiyle ve umutlu olarak sandıklara gitti. Eskişehir il olarak ülkedeki değişim isteyenler tarafında kaldı. Ancak 1. tur ile 2. tur arasındaki bekleyiş ve bu süreç içinde yaşananlar Umut Cephesi’ni yer yer tedirginliğe ve karamsarlığa sevk etti. Şu anda Kemal Kılıçdaroğlu’na verilen destek hassas dengeler üzerinde oturmaktadır. Dolayısıyla yeni arayışlar, yeni alternatifler ve yeni söylem bu hassas dengeyi sarsmamalıdır.
