Brezilya’da uzun süredir merakla beklenen dava sonuçlandı ve eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 27 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Yüksek Mahkeme’nin 5 yargıcından 4’ü, Ocak 2019’dan Aralık 2022’ye kadar ülkeyi yöneten 70 yaşındaki siyasetçinin, seçimleri kaybettikten sonra yerine geçen Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'ya darbe girişiminde bulunduğuna hükmetti.
BOLSONARO HANGİ SUÇLARDAN MAHKUM EDİLDİ?
Radikal sağcı politikacı, şu suçlardan mahkum edildi:
Şiddet yoluyla demokratik hukuk düzenini ortadan kaldırmaya teşebbüs
Darbe girişimi
Silahlı suç örgütüne üyelik
Kamu malına şiddetli tahribat
Korunan ulusal miras alanlarına zarar verme
Tüm bu suçlar, Bolsonaro’nun Ekim 2022’deki seçimleri kaybetmesine rağmen iktidarda kalma çabalarıyla bağlantılı.
Hakimler, Bolsonaro’nun Lula ve Başkan Yardımcısı Geraldo Alckmin’e yönelik suikast planlarından haberdar olduğunu belirtti. Ancak komplonun ordunun desteğini alamaması nedeniyle başarısız olduğu ve Lula’nın 1 Ocak 2023’te görevine başlamasına olanak sağlandığı ifade edildi.
Buna rağmen, yalnızca bir hafta sonra 8 Ocak’ta binlerce Bolsonaro destekçisi başkent Brazilya’da kamu binalarına saldırdı ve yaklaşık 1.500 kişi gözaltına alındı. Yargıçlar, isyancıların Bolsonaro tarafından kışkırtıldığını ve ülkeyi karışıklığa sürükleyerek ordunun müdahalesiyle onun görevine dönmesini umduklarını belirtti.
BOLSONARO KENDİNİ NASIL SAVUNDU?
Tüm iddiaları reddeden Bolsonaro, 8 Ocak 2023'te ABD'de olduğunu vurgulayarak kendisine karşı bir "cadı avı" yürütüldüğünü savunuyor.
Son karar öncesinde 2030'a kadar siyasi yasak alan lider, 2026'daki devlet başkanlığı seçimlerinde yarışmasının engellenmeye çalıştığını söylüyor.
Yüksek Mahkeme ve yargıç Alexandre de Moraes de bu eleştirilerden payını alıyor.
İndependet’in haberine göre, De Moraes'e "diktatör" lakabını takan Bolsonaro, davayı gören iki yargıcın Lula'yla yakın ilişkileri olduğunu işaret ediyor. Bunlardan Cristiano Zanin, 2013-2023'te Lula'nın avukatıydı. Flávio Dino da Lula iktidarında Adalet Bakanlığı yaptı.
ŞİMDİ NE OLACAK?
27 yıl 3 ay hapis cezası alan Bolsonaro, halihazırda ev hapsindeydi. Tüm yasal yollar tükenene kadar bu durumun değişmemesi bekleniyor.
Avukatlarının cezaevine girmemesi için başvuruda bulunması ve cezanın süresine itiraz etmesi bekleniyor.
5 hakimden en az ikisi Bolsonaro hakkındaki karara karşı çıkmadığı için hükme itiraz imkanı bulunmuyor.
BOLSONARO ŞU ANDA NEREDE?
Başkent Brazilya'daki konutundan duruşmaları takip eden Bolsonaro, davaya oğlu Eduardo'yla birlikte müdahale etmeye çalıştığı iddiasıyla ağustos başından beri ev hapsinde.
Polis, Jair Bolsonaro'nun telefonunda Arjantin'e iltica ederek yargıdan kaçma planına dair bir belge bulduğunu öne sürüyor.
Eduardo Bolsonaro da Donald Trump yönetimini bu davaya karşı harekete geçirmeye çalışmakla suçlanıyor. Baba ve oğlun birbirleriyle iletişim kurması bu yüzden yasaklanmışı.
TRUMP'LA BOLSONARO'NUN NASIL BİR İLİŞKİSİ VAR?
2020 seçimlerinden sonra yenilgiyi kabullenmeyi reddeden ABD Başkanı, Bolsonaro'nun kendisiyle benzer bir sorun yaşadığını söylüyor.
Perşembe günü yargının kararını "Benim üzerimde denediklerine çok benziyor" diye yorumladı ve ekledi:
O duruşmayı izledim. Onu oldukça iyi tanıyorum, bence iyi bir devlet başkanıydı. Böyle bir şeyin olması çok şaşırtıcı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da "Bu cadı avına uygun yanıtı vereceğiz" dedi.
Temmuzda Trump, Brezilya'dan ithal edilen ürünlere yönelik gümrük vergisini yüzde 50'ye yükseltirken Bolsonaro davasını işaret etmişti.
Trump'ın oğluyla arkadaş olan Eduardo Bolsonaro, son karar sonrasında ABD'nin Brezilyalı yetkililere yönelik yeni yaptırımlar açıklamasını beklediğini söyledi.
