Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.

"2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Gübre ve Sertifikalı Tohum Kullanım Desteklerine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı", Resmi Gazete'de yayınlandı. Karar, 1 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere bugün itibariyle yürürlüğe girdi.

Buna göre, Çiftçi kayıt Sistemi'ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirası mazot ve 46 lirası gübre olmak üzere toplam 121 lira destek verilecek.

EN YÜKSEK ÖDEME PAMUK VE ÇELTİKTE

Dekar başına en yüksek destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna göre, pamuk ve çeltik üretenlere dekar başına 250 lira mazot ve 21 lira gübre desteği olmak üzere toplamda 271 lira; nohut, kuru fasulye ve mercimek üretiminde dekar başına 75 lira mazot ve 21 lira gübre desteği olmak üzere 96 lira; patates ve soya üreticilerine dekara 125 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 146 lira; yağlık ayçiçeğinde dekara 88 lira mazot ve 21 lira gübre desteği olmak üzere toplam 109 lira destek ödemesi yapılacak.

Dane mısır ve fındık ve diğer ürünlerde mazot desteği dekara 62 lira, gübre desteği 21 lira olmak üzere 83 lira, kanolada dekara 88 lira mazot ve 21 lira gübre desteği olmak üzere toplam 109 lira, aspir için dekara 76 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 97 lira destek ödenecek.

Kuru soğan, yaş çay ve zeytinde dekara 63 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 84 lira, yem bitkilerinde dekara 94 lira mazot ve 21 liralık gübre desteği ile 115 lira destek ödemesi yapılacak.

NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MAZOT DESTEĞİ SAĞLANACAK

Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere de destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan tarım arazileri için 38 lira mazot desteği verilecek.

ORGANİK GÜBRE DESTEĞİ ARTMADI

İlk kez 2019 yılında ödenmeye başlanan katı organik-organomineral gübre desteği kapsamında organik gübre kullanan çiftçilere verilen destek miktarı değişmedi. Organik gübre kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı için dekara 20 lira destek ödenecek.

TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI

Toprak Analiz Desteği, asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, ilave her 50 dekara kadar bir analiz için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Toprak Analiz laboratuvarlarına analiz başına geçen yıl 40 lira olan destek 50 liraya çıkarıldı.

ORGANİK TARIMDA DESTEK ARTIŞI YOK

Üç kategoride ödenen organik tarım desteğinde herhangi bir artış yapılmadı. Birinci kategoride bireysel ürün sertifikası ile üretim yapanlara geçen yıl olduğu gibi dekara 100 lira, aynı kategoride üretici grubu ürün sertifikasıyla üretim yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride bireysel ürün sertifikasıyla üretim yapanlara 40, grup sertifikasıyla üretim yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 lira destek ödenecek.

İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI

İyi tarım desteklerinde de herhangi bir artış yapılmadı. Geçen yıl olduğu gibi iyi tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 lira arasında değişen oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi'ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 15 lira destek verilecek.

ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA

Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Katı organik-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 20 lira destekleme ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destek verilecek.

FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN SADECE YAŞ ÇAY DESTEĞİ ARTTI

Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Buna göre, 2022 üretim yılında prim desteği olarak adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen sadece yaş çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Diğer ürünlerde destek artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu gibi 2022 yılında da yağlık ayçiçeği, kuru fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş destekleme primi ödemesi yapılacak.

SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 DESTEK ÖDENECEK

Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.

HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK

Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir desteği verilmeyecek.

YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında yem bitkileri desteğinde ÇKS'ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba yem üretmek amacıyla çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri ekimi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.

Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına olmak üzere korunga için 90 lira, tek yıllık yem bitkileri için 60 lira, silajlık ekilişler (sulu/kuru) için 60 lira, yapay çayır mera için 150 lira, çok yıllık yem bitkilerinde sulu olanlar için 90 lira, kuru olanlar için de 40 lira ve silajlık ekilişler için 100 lira olacak.

Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave yüzde 50 destek verilecek.

BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA DESTEK

Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaşta, ilkine buzağılama yaşı en fazla 960 gün veya son iki buzağılama arası en fazla 600 gün olan ineklerin doğan buzağıları için hayvan başına 500 lira destek sağlanacak.

Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van'da doğan buzağılar için ilave 200 lira ödenecek.

Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 lira destek ödenecek.

Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme birim miktarlarının 20 başa kadar tamamı, 21-100 başa kadar yüzde 75'i, 101-500 baş için yüzde 50'si ödenecek.

DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA DESTEK

Dişi mandalar için 500 lira, soy kütüğüne kayıtlı dişi mandalar için ilave 300 lira, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklar için 500 lira, soy kütüğüne kayıtlı malaklar için de ilave 300 lira, suni tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 lira destek ödenecek.

Islah amaçlı süt içerik analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan suni tohumlamadan doğan saf sütçü veya kombine ırk her bir inek için 100 liraya kadar destek verilecek.

En az 1 baş, en fazla 50 baş düve (manda dahil) alımına da bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40'ı yurt içinde doğmuş ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzde 50'si kadar destekleme ödemesi yapılacak.

HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA

Hastalıklardan ari işletme desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 ay üzeri yaştaki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine 600 lira ödeme gerçekleştirilecek.

Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50'sine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca Onaylı Süt Çiftliği Sertifikası'na sahip işletmelerdeki ari işletme desteği alan tüm sığırlar için ilave 100 lira destek verilecek.

Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı, yurt içinde doğmuş ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça ırk ve tür bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 baş için (200 baş dahil) hayvan başına dönem ve birim fiyat üzerinden 500 lira destek ödenecek.

ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK

Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam desteği, 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelere veya çobanlara 12 bin lira olarak ödenecek.

Damızlık koyun-keçi yetiştiricileri birliklerine üye yetiştiricilerin, Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı anaç koyun başına 50 lira, anaç keçi başına 50 lira, anaç tiftik keçisi başına ilave 20 lira, göçer yetiştiricilerine anaç koyun keçi başına ilave 2 lira destek ödemesi yapılacak.

Bir önceki yılın anaç koyun-keçi desteğini alan ve destekleme yılında anaç koyun keçi sayısını artıran işletmelere, bir önceki yılın kuzu ve oğlaklarının, destekleme yılında anaç koyun, keçi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 lira destek ödenecek.

İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK

Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'ne (Tiftikbirlik) bağlı kooperatiflere, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birlikleri'ne veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi (TKS) Veri Tabanı'na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, anamal tiftiğin kilogramına 60 lira, tali tiftiğin kilogramına 25 lira, sözleşmeli üretim kapsamında üretilen tiftiğe de ilave 10 lira ödeme yapılacak.

İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz tohum sağlayan Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği'ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 lira, ürettiği yaş ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına sahip işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ödeme yapılacak.

BİRLİKLERE ÜYE ÜRETİCİLERE ARILI KOVAN BAŞINA 20 LİRA

Bakanlık Arıcılık Kayıt Sistemi'ne kayıtlı, merkez birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine üye üreticilerine de arılı kovan başına 30, üye olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık ana arı başına 100 lira destek sunulacak.

Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları için bin 400 lira, küçükbaş hayvan atıkları için 250 lira atık desteği, hayvan hastalıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 lira, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.

ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK

Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, alabalık için kilogram başına 1 lira, yeni türlere 3 lira, kapalı sistem üretime 2 lira, kilogram üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5'ar lira, midye için kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.

10 bin adede kadar kuluçkahane damızlık alabalık desteği balık başına 60 lira, toprak havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilogram başına 2 lira verilecek.

HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ

Hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça uygulanan projeler için yetiştiricilere, büyükbaş koruması amacıyla hayvan başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 lira, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, arı korumaya kovan başına 80 lira, ipek böceği korumaya kilogramda 170 lira, ıslah programındaki koyun, keçi ve yavrularına halk elinde ıslah elit sürüde hayvan başına 150 lira, taban sürüde 100 lira, halk elinde manda ıslahı (anaç manda), boğa ve yıl içinde doğuran anaç mandaya hayvan başına 2 bin lira, yıl içinde doğurmayan anaç mandaya hayvan başına 1200 lira, damızlığa ayrılmak üzere seçilen yerli sığır (düve/tosun) hayvan başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan için bin 300 lira, damızlık erkek materyale (koç-teke) hayvan başına elit sürüde 350 lira, taban sürüde 250 lira destek sağlanacak.

SERTİFİKALI PATATES TOHUMU KULLANANA 200 LİRA DESTEK

Yurt içi sertifikalı tohum kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 lira, kanola için 30 lira, susam için 8 lira, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 50 lira, kuru fasulye, mercimek ve yonca için 60 lira, nohut için 50 lira, patates için 200 lira, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya için 45 lira, yer fıstığı için 34 lira ödeme gerçekleştirilecek.

Sertifikalı fide/fidan kullanım desteği, Antep fıstığı, ceviz, badem, mavi yemiş ve aronya için 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, diğer meyve türleri ve asma (nar ve muz hariç) için 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için de dekar başına 400 lira olacak.

Yurt içinde sertifikalı tohum üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS'ye kayıtlı çiftçilere bu yıl ürettikleri çeşitli sertifikalı tohumluklarla orijinal/temel ve üstü tohumluklara da türüne göre kilogram başına 0,1-5 lira yurt içi sertifikalı tohum üretim desteği ödemesi yapılacak.

Sertifikalı aşılı fidan başına 0,5 lira, aşısız fidan başına ise 0,25 lira destek sağlanacak.

ÇİFTLİK MUHASEBE VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ

Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi'nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 lira ödenecek.

Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti sunan serbest tarım danışmanları ile ziraat odası ve üretici örgütlerinde en fazla 5 tarım danışmanı olmak üzere istihdam edilen her bir tarım danışmanı için 72 bin lira ödenecek. Ödemeler eşit 2 dilim halinde gerçekleştirilecek.