ABD'de haziran ayı enflasyonunu yıllık bazda 41 senelik rekoru kırmasının ardından küresel piyasalarda sert düşüşler görülürken, dolar diğer para birimleri karşısında değerlenmeye devam etti. Dolar/TL 17,60'ı aşarak 2022'nin zirvesine ulaştı.
Türkiye'nin kredi iflas riskini gösteren kredi temerrüt swap'ları puanı (CDS), dolardaki yükseliş ve enflasyonla derinleşen ekonomik krize bağlı olarak artamaya devam ediyor. CDS en son 2008 Ekim'de 904 puanı görmüştü.
Ekonomistlerin öngördüğü tabloda, Türkiye'nin CDS puanı önümüzdeki 6 ayda 950'ye kadar çıkacak. Önümüzdeki 1 yıla kadar 975 puanı görecek. 2024'e kadar olan süreçte ise 958 puana düşecek. CDS primi, önümüzdeki 6 yılda 800'ün altına düşebilir.
CDS, yani kredi risk primi, ülkelerin ekonomik ve politik risk gelişmesine göre her gün değişiyor. Kredi dereceleme kuruluşlarının ülkelere verdiği notlarından daha dinamik bir gösterge haline gelen bu değer, risk barometresi gibi piyasalar tarafından izleniyor.,
CDS PRİMİ NEDİR?
Türkçe'de kredi risk primi veya kredi temerrüt takası olarak kullanılan CDS (Credit Default Swap), aslında bir çeşit sigortalama işlemi. Herhangi bir ülke hazinesine ya da şirketine borç verirken, o borcun geri ödenmemesi ihtimaline karşı aldığınız sigorta poliçesine CDS deniyor ve genellikle over-the-counter (OTC), yani herhangi bir borsa düzenlemesine tabi olmayan tezgahüstü piyasalarda işlem görüyor.
CDS NASIL HESAPLANIYOR?
Ülkelerin dış borçlanmalarına karşı CDS'leri genelde büyük uluslararası yatırım bankaları sağlıyor ve o ülkelerin borcunu çevirememesi halinde ödemeyi bu banka üstlenmiş oluyor. Bu bankalar da söz konusu ülkenin geri ödeme yeteneğini, makroekonomik koşullarını inceleyerek bir risk oranı belirliyor.
Bu oran belirlenirken uluslararası derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlar önemli bir rol oynasa da bunun dışında da bir çok faktör göz önünde bulunduruluyor. Ekonomisi sağlam ve geri ödeme sorunu yaşamayacağı düşünülen ülkelerin risk primi düşük olurken geri ödemekte sorun yaşayacağı düşünülen ülkelerin risk primi yüksek bir orandan belirleniyor.
