TÜİK, 2021 yılına ilişkin Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistiklerini bugün yayımladı. Buna göre; kültür harcamalarının GSYH içindeki gerilemesi sürdü. 2019’da yüzde 1,5, 2020’de yüzde 1,2 olan kültür harcamalarının GSYH içindeki payı, 2021’de yüzde 1,1'e geriledi. TÜİK’in bugün yayımladığı veriler şöyle:
“KÜLTÜR HARCAMALARI YÜZDE 31,8 ARTTI: Kültür harcamaları, 2021 yılında, 2020 yılına göre yüzde 31,8 artarak 79 milyar 530 milyon 334 bin TL’ye yükseldi. Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı, 2021 yılında yüzde 1,1 oldu.
GENEL DEVLET KÜLTÜR HARCAMALARI YÜZDE 25,1 ARTTI: 2021 yılında, toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı yüzde 52,4 oldu. Genel devlet kültür harcamaları önceki yıla göre yüzde 25,1 artarak 41 milyar 698 milyon 592 bin TL olurken harcamaların yüzde 72,2'si merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek pay, yüzde 17,8 ile mimarlık alanında oldu.
HANE HALKI KÜLTÜR HARCAMASININ YÜZDE 20,5'İ TELEVİZYON VE EKİPMANI ALIMINA YAPILDI: Hane halklarının 2021 yılında gerçekleştirdiği kültür harcamalarında televizyon ve ekipmanı masrafları yüzde 20,5, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen ücretler yüzde 15,7 ve veri işlem ekipmanları yüzde 15,5 paya sahip oldu.
KÜLTÜREL SEKTÖRLERDEKİ GİRİŞİMLERİN CİROSU YÜZDE 61,4 YÜKSELDİ: Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin cirosu önceki yıla göre yüzde 61,4 artarak 145 milyar 186 milyon 559 bin TL olurken faktör maliyetiyle katma değeri yüzde 64,1 artarak 27 milyar 846 milyon 992 bin TL oldu. Katma değerin yüzde 20,9'u kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13,3'ü sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve yüzde 12,3'ü mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren girişimler tarafından üretildi.
KÜLTÜREL MAL İTHALATINDA ARTIŞ YÜZDE 29,8: Kültürel mal ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 110,6 artarak 87 milyar 36 milyon 925 bin TL olurken kültürel mal ithalatı, bir önceki yıla göre yüzde 29,8 artarak 37 milyar 817 milyon 263 bin TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı 2021 yılında yüzde 4,3 olurken kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı yüzde 1,6 oldu.
KÜLTÜREL İSTİHDAM YÜZDE 8,4 ARTTI: Kültürel istihdam, 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 8,4 artarak 642 bin kişi oldu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 63,1'i 30-54 yaş grubunda, yüzde 28,8'i 15-29 yaş grubunda, yüzde 7,9'u ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.
KÜLTÜREL İSTİHDAMDA OLANLARIN YÜZDE 40,2'Sİ YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU: Kültürel istihdamda olanların yüzde 40,2'sini yükseköğretim mezunları, yüzde 36,4'ünü lise altı eğitimliler, yüzde 23,4'ünü ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu.
KÜLTÜREL İSTİHDAMDA OLANLARIN YÜZDE 25,9’U YARI ZAMANLI ÇALIŞTI: Kültürel istihdamda olanların yüzde 60,4'ü ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken yüzde 39,6'sı işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların yüzde 74,1'i tam zamanlı çalışırken yüzde 25,9'u yarı zamanlı çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan kişilerin haftalık ortalama normal çalışma süresi 38,7 saat oldu.
EL SANATLARI ÇALIŞANLARININ PAYI YÜZDE 40: Kültürel istihdamın yüzde 89,3'ünü kültürel meslek alanlarında, yüzde 10,6'sını ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda olanların yüzde 40,0'ını el sanatları çalışanları, yüzde 19,9'unu mimar, planlamacı ve tasarımcılar, yüzde 8,4'ünü sanat ve kültür ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları, yüzde 7,9'unu ise yaratıcı sanatçılar ve sahne sanatçıları oluşturdu.
MİMARLIK VE UZMANLAŞMIŞ TASARIM FAALİYETLERİNİN PAYI YÜZDE 10,7: Kültürel istihdamın yüzde 27,9'unu kültürel faaliyet alanlarında, yüzde 72,0'ını ise kültürel olmayan faaliyet alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel faaliyet alanlarına göre; mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı yüzde 10,7, yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetlerinde çalışanların payı yüzde 4,2; programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların payı ise yüzde 4,0 oldu.”
