CHP Sözcüsü Faik Öztrak, CHP Genel Merkez'de basın toplantısı yaparak gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. 

"Asrın felaketi", "Kader" gibi söylemleri Öztrak, "Buradan ifade edelim, yaşanan asrın ihmalidir. Yaşanan, asrın cinayetidir. Yaşanan, asrın katliamıdır. Yaşanan, asrın ihanetidir. Peki, görevini ihmal eden sarayın kibirlisi ne yapıyor? Milletten bir özür mü diledi? Sorumluluğu üstlendi mi? Ne gezer. Bunların yetkileri var ama sorumlulukları yok. Bu sorumsuz yönetim deprem için önce ‘kader planı’ dedi. Suçu yüce Allah’a atmaya kalkacak kadar densizleşti" sözleriyle eleştirdi. 

Öztrak, seçimin ertelenmesine yönelik eski TBMM Başkanı AKP'li Bülent Arınç'ın çağrısına ilişkin, "Hükümetlerin öncelikli görevi ülkeyi zamanında seçime götürmektir. Bugün yaşadığımız ortamda seçim konuşmak abesle iştigaldir. Çünkü Anayasa açıktır, seçim zamanında yapılacak" dedi. 

Öztrak’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:

ANALAR, BABALAR ÇOCUKSUZ; ÇOCUKLAR ANASIZ, BABASIZ KALDI

 6 Şubat 2023’te üst üste yaşadığımız iki depremde bugüne kadar 38 bin 44 vatandaşımız hayatını kaybetti. 100 binden fazla yurttaşımız yaralandı. Hem geçmişimizi hem de geleceğimizi kaybettik. Analar, babalar çocuksuz; çocuklar anasız, babasız kaldı. Canımız yandı. Yüreğimiz daralıyor. Her depremden sonra ‘Bunlar neden sürekli bizim başıma geliyor?’ diye soruyoruz. Cevabı basit, ‘ders, öğrenilene kadar devam eder.’

YAŞADIĞIMIZ SON FELAKET DE GÖSTERDİ Kİ BU DERSLERİN HİÇBİRİ ALINMAMIŞ

 Türkiye, daha önce de büyük depremler yaşadı. 1999’da Gölcük ve Düzce depremlerinde binlerce insanımızı yitirdik. Başta ülkeyi yönetenler olmak üzere tüm yurttaşlarımızın, yaşadığımız acılardan alması gereken dersler vardı. Ama yaşadığımız son felaket de gösterdi ki bu derslerin hiçbiri alınmamış.

BUNLARI YAPAMAYAN BİR İKTİDAR İKTİDARSIZ, BUNLARI YAPAMAYAN HÜKÜMET HÜKÜMSÜZDÜR

 Böyle bir afet karşısında hükümetlerin başlıca iki görevi vardır. İlki, yapılan binaların depreme dayanıklı olmasını sağlamak. Mevcut binaların vatandaşlarının canını, malını koruyacak binalar olması için kuralları koymak, uygulamak, denetlemek… İkincisi ise, deprem anında uygulanacak protokolleri, eylem planlarını önceden hazırlamak, tatbikatını yapmak… Liyakatli yöneticilerin başında olduğu, koordinasyon merkezlerini oluşturmak… Afet olur olmaz müdahale edebilmek. Enkazın altından insanları hızla çıkarmaya başlamak. Depremzedelerin barınma, gıda ve hijyen gibi, tüm ihtiyaçlarını karşılayacak organizasyonu yapmak. Bunları yapamayan bir iktidar iktidarsız, bunları yapamayan hükümet hükümsüzdür. Bu ülkede 20 yıldır hükümette olanlar bu iki görevi yerine getirebildi mi? Ne yazık ki kocaman bir hayır.

ASRIN İHMALKÂRLIĞININ, CİNAYETİNİN, İHANETİNİN SORUMLULUĞUNU ÜSTLERİNDEN ATMAYA ÇALIŞIYORLAR

 Şimdi bu cinayetin müsebbipleri ortaya çıkmışlar, ‘Asrın felaketi’ diyerek, ‘Dünya’da hiçbir ülkenin böylesine bir felakete, kapasitesi yetmez’ diyerek asrın ihmalkârlığının, asrın cinayetinin, asrın ihanetinin sorumluluğunu üstlerinden atmaya çalışıyorlar. Kimin kapasitesinin yetmediği de gerçekler de apaçık ortada. Yıl 2001. İki bilim insanımız oturmuş. Bu çalışmayı kaleme almış, yayımlamış. Başlık; ‘Kahramanmaraş’ın Depremselliği.’ Bilim ne diyor?  ‘Maraş’ın büyük ölçekli bir depremin merkezi olma ihtimali çok yüksek. Bölgede faylar uzun süredir sessiz. Halk tehlikeden habersiz. Bu nedenle risk daha da artıyor. Derhal zemin etütlerine başlanmalıdır. Tehlikeli bölgelerdeki binalar tahliye edilmelidir.’ Bu ne zaman tespit ediliyor? Tam 22 yıl önce, 2001’de. Her şey açık ve net.

AFAD BÜROKRATLARI DA JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ DE UYARMIŞ

 19 yıl sonra da AFAD’ın bürokratları bu raporu hazırlamış. Kahramanmaraş İl Afet Risk Azaltma Planı. Tarih 2020. Bürokratlar; Kahramanmaraş’ta yaşanacak depremi büyüklüğüne kadar tahmin etmişler. Şehrin neresini nasıl etkileyeceğini sayfa sayfa yazmışlar. Bu da Jeoloji Mühendisleri Odası’nın raporu. İki yıl önce, 2021’de yazılmış. Jeoloji Mühendisleri de uyarmış. ‘Doğu Anadolu Fayının Pazarcık ve Türkoğlu segmenti 1513 yılından bu yana yıkıcı deprem üretmedi. 7,4 büyüklüğüne varacak bir deprem üretme kapasitesine sahiptir’ diye yazmış. Şehrin imarıyla ilgili yapılması gerekenleri madde madde sıralamış.

TÜM BU RAPORLARDA BİLİM İNSANLARI VE DEVLETİN NAMUSLU BÜROKRATLARI TARAFINDAN TEK TEK ANLATILMIŞ

 Bir de AFAD’ın 23 Kasım 2022 tarihindeki Düzce depreminden sonra hazırladığı Aralık 2022 tarihli rapor var. Genel Başkanımız Kemal Kılıdçaroğlu’nun gündeme getirdiği bu raporda da deprem anında uygulanabilir bir eylem planı olmadığı afet gruplarının ve kurumların hazırlıksız olduğu iletişim eksikliği nedeniyle sağlıklı karar alınamadığı kaynakların etkin şekilde kullanılamaması nedeniyle müdahalede yetersiz kalındığı tek tek anlatılmış. Raporlar ortada. Depremin büyüklüğü, şehirlerin neresinde ne kadar etki yapacağı alınması gereken önlemler. Bugüne kadar yapılanlar, yapılmayanlar… Tüm bu raporlarda bilim insanları ve devletin namuslu bürokratları tarafından tek tek anlatılmış.

SARAY VE ŞÜREKÂSI AFET SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER KONUSUNDA GEREĞİNİ YAPMIŞ MI

 Ülkeyi yönetenlere teslim edilmiş. Peki, depreme dayanıklı binaların yapılması için, kentleri depreme dayanıklı hale getirmek için hükümet gereken önlemleri almış mı? Saray ve şürekâsı afet sonrasında yapılması gerekenler konusunda gereğini yapmış mı? Depremzedeler, enkaz altından hızla çıkarıldı mı? Depremzedelerin, yeme, içme, geçici barınma sorunları hızla çözüldü mü? Bu soruların cevabı koca bir hayır.

ERDOĞAN’A SORUYORUZ, MEHMETÇİĞE DEPREME MÜDAHALE EMRİNİ NEDEN ZAMANINDA VERMEDİN?

 Erdoğan’ın atadığı İçişleri Bakanı ne diyor? ‘Depremin ilk 6 saati bir hayat meselesi.’ Bıraktık ilk 6 saati, insanlarımız 48 saat enkaz altında bir başına bırakıldı. Milletimiz çıplak eliyle, tırnağıyla bir başına sevdiklerini molozların altından çıkarmaya çalıştı yaşam mücadelesi verdi. Erdoğan’a soruyoruz, Mehmetçiğe depreme müdahale emrini neden zamanında vermedin? Gölcük depreminden hemen sonra kurulan, çok iyi eğitilmiş askerlerden oluşan ‘Özel arama-kurtarma taburu’ neredeydi? Arama kurtarmada tecrübeli madencilerimizi zamanında sahaya neden sürmedin? Arama kurtarma ekipleri ve araçları enkazın başına neden geç gitti? Sahada neden yeterli sayıda termal detektör görüntüleme cihazı yoktu? Enkaz altında kalan yurttaşlarımızın elindeki tek iletişim aracı olan sosyal medyayı neden kararttın? Depremde altın saatler olarak bilinen ilk 72 saati göz göre göre neden heba ettin? Erdoğan, depremden sonraki 72 saatte görevini doğru dürüst yapsaydı, can kayıplarımız bu kadar ağır olmayacaktı.

‘ASRIN FELAKETİ’ DENEREK ÖRTÜLEMEZ

 Deprem bağıra bağıra gelmiş, ama Erdoğan sarayından duymamış. Görevini açıkça ihmal etmiş. Maliyeti de 38 bin 44 vatandaşımızın hayatı olmuş. O da şimdilik. Bunun üstü, ‘Bu deprem dünyada eşi benzeri görülmemiş, devletlerin gücünü ve kapasitesini aşan bir deprem’ denerek, ‘Asrın felaketi’ denerek örtülemez. Bugüne kadar unuttuğu, birlik ve beraberliğe sığınarak, binlerce insanın canına mal olan, bu büyük beceriksizliğin, yandaşa rant sağlama organizasyonunun üstüne şal çekilemez.

KİMSE BİZDEN HÜKÜMETİN HATALARININ ÜSTÜNÜ ÖRTME ÇABASINA DESTEK OLMAMIZI BEKLEMESİN

 Milletimizle sahada birlik ve beraberlik içindeyiz. Genel Başkanımızla, parti yönetimimizle, milletvekillerimizle, belediye başkanlarımızla depremzedelerin yanındayız. Ama kimse bizden bu beceriksiz, görevini ihmal etmiş, on binlerce yurttaşımızın hayatına mal olmuş, kalanların yardımına zamanında koşamamış hükümetin hatalarının üstünü örtme çabasına destek olmamızı beklemesin. Kimse bizden bunlarla hizalanmamızı beklemesin. Bizim tüm desteğimiz bölgedeki acılı vatandaşlarımıza olacaktır.

BUNLARIN YETKİLERİ VAR AMA SORUMLULUKLARI YOK

 Buradan ifade edelim, yaşanan asrın ihmalidir. Yaşanan, asrın cinayetidir. Yaşanan, asrın katliamıdır. Yaşanan, asrın ihanetidir. Peki, görevini ihmal eden sarayın kibirlisi ne yapıyor? Milletten bir özür mü diledi? Sorumluluğu üstlendi mi? Ne gezer. Bunların yetkileri var ama sorumlulukları yok. Bu sorumsuz yönetim deprem için önce ‘kader planı’ dedi. Suçu yüce Allah’a atmaya kalkacak kadar densizleşti.

ETRAFINIZA TOPLADIĞINIZ YANAŞMALARIN TROLLERİN TASMALARINI DA HELE ŞÖYLE BİR SIKIYA ALIN

 Ya siz kimsiniz? Kimsiniz siz ya? Hangi cüretle milleti tehdit ediyorsunuz? Bir haddinizi, hududunuzu bilin. Hem suçlusunuz hem de güçlüyü oynamaya kalkmayın. Kof kabadayılığınız millete illallah dedirtti. Unutmayın, sizin işvereniniz millet. Bu millet beş yıllığına, devlet işlerini yürütesiniz diye sizi seçti. Siz yürütmeyi, çok ama çok yanlış anladınız. Kendinizi devlet sandınız. Millete bu afra tafra, bu kibir de nesi? Bir kendinize gelin. Etrafınıza topladığınız yanaşmaların trollerin tasmalarını da hele şöyle bir sıkıya alın.

DEPREM DEĞİL, TEDBİRSİZLİK, LİYAKATSİZLİK, GÖREVİ İHMAL ÖLDÜRÜRMÜŞ

 Önümüzde bir Şili örneği var. Şili’nin ekonomisi bizimkinin neredeyse üçte biri kadar. Ve tarihin bilinen en şiddetli depremi 9,5 büyüklüğüyle, 1960’ta Şili’de gerçekleşti. Şili bundan öyle bir ders aldı ki son 50 yılda yaşanan büyüklüğü 7.0’nin üzerindeki depremlerin hiçbirinde ölü sayısı tek haneyi geçmedi. 8,0 üzerindeki depremlerde en fazla 400 vatandaşını kaybetti. Demek ki neymiş? Deprem değil, tedbirsizlik, liyakatsizlik, görevi ihmal öldürürmüş. İşte bunun için yaşadığımız ‘asrın felaketi’ değildir. Asrın ihmalidir. Asrın cinayetidir. Asrın ihanetidir.

SARAYIN KİBİR ABİDESİ, SİYASİ ENKAZA DÖNÜŞTÜ

AFAD işini doğru dürüst yapamadı. Çünkü AFAD üst yönetimi, saraya sadakatle bağlı konuyla alakasız, liyakatsiz kişilere emanet. Depremin tahribatını önleyemeyen depremi yönetmeyi beceremeyen Erdoğan, sahada canla başla çalışan insanları engellemeye uğraşıyor. Bir gecede yıkılan 20 yıllık muktedir dekorunu, böyle ayağa kaldırırım sanıyor. Millet sıkıntı içinde, ızdırap çekiyor, sarayın kibirlisi algıyı yönetmeye, bozulan imajını düzeltmeye uğraşıyor. Ama beyhude, sarayın kibir abidesi, siyasi enkaza dönüştü. Milletimiz bu enkazın molozunu kaldırmak için artık gün değil, saat sayıyor.

BETON KALPLİ ERDOĞAN’IN BİLDİĞİ TEK ŞEY BETON DÖKMEK

 Depremin üstünden 11 gün geçmiş. Daha doğru dürüst tuvalet götüremediği insanlara Erdoğan çıkmış, ‘1 yılda tüm binaları inşa edeceğim’ diyor. Beton kalpli Erdoğan’ın bildiği tek şey beton dökmek. Daha enkaz kalkmadan insanlara beton vadediyor. Ama betonu bile doğru dürüst dökemediğini enkaza dönüşen binalardan, çöken yollardan, yıkılan köprülerden, ortadan ayrılan havaalanlarından gördük.

ENKAZ ALTINDA KALAN İNSANLARIMIZIN KIRKI ÇIKMADAN ACILARIN ÜSTÜNE ACELEYLE BETON DÖKMEK

 Erdoğan, şehirleri yeniden inşa etme niyetini 14 Şubat’taki Kabine toplantısından sonra açıkladı. O toplantı öncesinde, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Yardımcısı, Türkiye Çelik Üreticileri Derneğiyle görüşmüş. O gün saat 15’te yapılacak Kabine toplantısı öncesinde yeterli inşaat demirinin, 3-4 ay içerisinde temininin mümkün olup olmadığını sormuş. Dernek de apar topar, ‘çok acele ve saatli olarak’ üyelerine görüş sormuş. Tam bir kervan yolda dizilir anlayışı. Erdoğan’ın derdi, bol bol temel atma töreni yaparak depremi yönetmekteki beceriksizliğini unutturmak. Enkaz altında kalan insanlarımızın kırkı çıkmadan acıların üstüne aceleyle beton dökmek.

MİLLETİN PARASINI BAĞIŞLIYOR

 İki gün önce televizyonlarda, bir yardım kampanyası yapıldı. Milletin acısına takı merasimi yapar gibiydiler. Güya 6 milyar dolar topladılar. Yapılan bağışın 2 milyar 100 milyon doları Hazine’nin bütçeden daha yeni sermaye verdiği kamu bankalarından. 1 milyar 400 milyon dolarlık kısmı da kamu kuruluşlarından ya da sarayın beşli çetelerinden. Ama en büyük bağış, 1 milyar 600 milyon dolarla, Merkez Bankası’ndan. Merkez Bankası bu parayı 2022 dönem kârından verdiğini açıkladı. Yani milletin parasını bağışlıyor. Bu para AFAD’a ve Kızılay’a aktarılacak. Bugün de Merkez Bankası Başkanı çıkmış. ‘Eğer bu parayı Hazine’ye aktarsaydık, Hazine başka bir alanda kullanabilirdi. Biz bu payı direkt olarak deprem bölgesine tahsis ettik’ demiş. Bütçe yapmak, kaynakların nereye tahsis edileceğini belirlemek, kimin görevi? TBMM’nin mi? Merkez Bankasının mı? Tabi bu para Hazine’ye aktarılsa, Hazine depremzedeler için gerekli harcamaları bütçeden yapsa, Sayıştay denetimine tabi olacaktı. Şimdi yapılacak harcamalar, bütçe dışına çıkarılarak, Sayıştay denetiminden de kaçırılıyor. Ne kadar da dâhiyane. Ne kadar tanıdık, bildik.

DEPREMZEDEYİ ENKAZ ALTINDA 48 SAAT BEKLETENLER SÖZ KONUSU YANDAŞ MÜTEAHHİTLER OLUNCA 24 SAAT BİLE BEKLETMİYOR

 Tabii bu ülkede en fazla kayrılmaya mazhar olan yanaşmalar da bu bağışın karşılığında 24 saat geçmeden hükümetten teşviki kapıyor. Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, KDV iadesi, yüzde 100 vergi indirimi, azami sınıra tabi olmadan sigorta primi desteği, nitelikli personel desteği, enerji desteği, o desteği, bu desteği, desteği oğlu desteği. Yahu arkadaş, bari bir hafta sabretseydiniz. Deprem sonrası arama kurtarma için depremzedeyi enkaz altında 48 saat bekletenler söz konusu yandaş müteahhitler olunca 24 saat bile bekletmiyor.

ARTIK ERDOĞAN DEVRİ BİTMİŞTİR

 Depremle birlikte, sadece binalar, köprüler, yollar çökmedi. Ucube tek adam rejimi de çöktü. Her şeyi tek bir kişinin tek bir imzasına bırakmanın hız değil, facia getirdiğini yaşayarak, öğrendik. Şu karara lütfen dikkatlice bakın. Depremden tam bir yıl önce 5 Şubat 2022’de Erdoğan imzasıyla çıkmış. Yaşadığımız son depremde, İskenderun en çok hasar gören yerleşim yerlerinin başında geliyor. Ve Erdoğan attığı tek bir imzayla İskenderun’da bazı mahalleleri afette riskli alan olmaktan çıkarıvermiş. İşte bu, beceriksizliğin, öngörüsüzlüğün, iş bilmezliğin, gözünü rant bürümenin vesikasıdır. Artık Erdoğan devri bitmiştir. Sayılı günü kalmıştır. Erdoğan’ın 20 yıllık dekoru tek bir günde çökmüştür.

BU HÜKÜMETİN AÇTIĞI YARALARI MİLLETİMİZLE BİRLİKTE BİZ SARACAĞIZ

Yarayı, ancak acısını çeken bilir. Biz Genel Başkanımızla, Genel Başkan yardımcılarımızla, milletvekillerimizle, belediye başkanlarımızla, örgütlerimizle Genel Merkez’imizdeki Afet Koordinasyon Merkezimizle, ilk günden itibaren tüm gücümüzle milletimizin yanındaydık. Bundan sonra da olacağız. Bu hükümetin açtığı yaraları milletimizle birlikte biz saracağız. Biz bu ülkeyi akılla, bilimle, liyakatle yöneteceğiz. Biz Atatürk’ün emaneti Hatay’a sahip çıkacağız. Demografik yapısının değişmemesi için her tedbiri alacağız. Yıkılan şehirlerimizi, depreme dayanacak şekilde yeniden ayağa kaldıracağız.

ŞEHİRCİLİK VE AFET YÖNETİMİ BAKANLIĞI’NI KURACAĞIZ

Seçimden hemen sonra, ‘Güvenli Evler’ seferberliğini başlatacağız. Fay hatları üzerindeki tüm yapı stokunun risk analizlerini yapacağız. İstanbul depremine karşı, ‘Hayat İstanbul’ projesini uygulamaya koyacağız. Şehircilik ve Afet Yönetimi Bakanlığı’nı kuracağız. Afet mevzuatını tüm yönleriyle yeniden düzenleyeceğiz. Mekânsal Acil Durum Planlarını yapacağız. Yeterli deprem toplanma alanlarını oluşturacağız. Afet yönetimini etkisizleştiren imar aflarına son vereceğiz. Biz böyle acıları milletimize, bir daha yaşatmamak için hükümete talibiz. Milletimizin yüzünü güldürmek için yönetmeye talibiz. Milletimizin kaybedilecek bir saniyesi bile kalmadı.”

“DAMAT GİDERKEN BOŞUNA DEMEDİ, ‘AT İZİ, İT İZİNE KARIŞTI’ DİYE”

Öztrak, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Merkez Bankası’nın depremzedelere yaptığı 30 milyar TL’lik bağış sonrası Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun, ‘Bu para Merkez Bankası’nın karı’ açıklamasını yaptı. Açıklamaya ilişkin yöneltilen soruya Öztrak, “Damat giderken boşuna demedi, ‘At izi, it izine karıştı’ diye. Gerçekten de ‘at izi, it izine karışmış.’ Saray yönetimi, adama Merkez Bankası Başkanlığı yaptırmazsa o da millet iradesinin tecelligahı TBMM’nin yerine geçmeye teşebbüs, hadsizliğinde bulunur” yanıtını verdi.

“SEÇİM KONUŞMAK ABESLE İŞTİGALDİR. ÇÜNKÜ ANAYASA AÇIKTIR, SEÇİM ZAMANINDA YAPILACAK”

Öztrak, seçimin ertelenmesine ilişkin eski TBMM Başkanı ve AKP’li Bülent Arınç’ın söylemlerini üzerine sorulan soruya, “Hükümetlerin öncelikli görevi ülkeyi zamanında seçime götürmektir. Bugün yaşadığımız ortamda seçim konuşmak abesle iştigaldir. Çünkü Anayasa açıktır, seçim zamanında yapılacak” dedi.