Ortadoğu başta olma üzere dünyanın pek çok yerel renk ve inançlarla kutlanan Newroz, bu yıl 29’u il, 72 merkezde "Şimdi kazanma zamanı” sloganıyla gerçekleşecek.

Bu yıl Newroz için kitlesel kutlamalar ilk olarak 19 Mart’ta Şırnak, Tunceli, Iğdır ve Mersin'de başlayacak. 20 Mart’ta Van ve İstanbul ile devam edecek Newroz’un finali ise 21 Mart’ta Diyarbakır’da yapılacak.

20 MART'TA İSTANBUL VE İZMİR DE NEWROZ ATEŞİ YAKILACAK

İstanbul’da 20 Mart’ta Yenikapı’da gerçekleştirilecek Newroz kutlamasına, HDK Eş Sözcüsü Esengül Demir, HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar katılacak, sanatçılar Koma Sorjiyan, Grup Vardiya ve Huriye sahne alacak. Halkların Demokratik Kongresi’nin (HDK) öncülük yapacağı 2022 İstanbul Newrozu’na, demokratik kitle örgütleri, Birleşik Mücadele Güçleri ve sol-sosyalist parti ve oluşumların katılımıyla yarın Newroz deklarasyonu açıklanacak.

İzmir’de de 20 Mart’ta Gündoğdu Meydanı’nda gerçekleştirilecek Newroz kutlamasına, HDK Eş Sözcüsü Cengiz Çiçek, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz katılacak.

ANKARA'DA NEWROZ ANITPARK'TA

Ankara’da Newroz, 20 Mart saat 13.00’da Anıtpark’ta kutlanacak. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu ve HDP Parti Meclisi (PM) üyesi Doğan Erbaş katılacağı Newroz’da sanatçı Mehmet Atlı ve Koma Jin Ma sahne alacak.

NEWROZ KUTLAMALARINDA FİNAL HER YIL OLDUĞU GİBİ BU YIL DA DİYARBAKIR’DA

Diyarbakır’da 21 Mart’ta gerçekleştirilecek Newroz’a, DTK Eşbaşkanı Berdan Öztürk, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Kürt İttifakı Çalışması adına Azadî Partisi Genel Başkanı Ayetullah Aşiti katılacak, sanatçılar Rojda, Azad Bedran, Servet Kocakaya, Kazo ve Elenora sahne alacak.

VAN KALESİ'NDE KUTLAMA

2022 Newroz’u Van’da 20 Mart’ta gerçekleştirilecek. Van Kale Newroz alanında gerçekleştirilecek kutlamaya HDP Van Milletvekili Sezai Temelli, Tayip Temel ile Diyarbakır Milletvekili Feleknas Uca katılacak. Etkinlikte sanatçılar Lawje, Koma Pel, Ayfer Düzdaş ve  Eléonore Fourniau (Elenora) sahne alacak.

72 merkezde gerçekleştirilecek kutlamaların tam listesi ise şöyle:

19 Mart: Bismil, Çermik, Hazro, Tunceli, Karakoçan, Dargeçit, Artuklu, Şırnak, Güçlükonak, Uludere, Suruç, Aydın, Germencik, Nazilli, Söke, Gebze, Mersin, Patnos, Iğdır, Muş, Konya Cihanbeyli

20 Mart: İstanbul, Van, Adıyaman, Silvan, Çınar, Ergani, Gaziantep, Batman, Bingöl, Elazığ , Malatya Yeşilyurt, Elbistan, Derik, Kızıltepe, Savur, Silopi, Şanlıurfa, Aydın, Kepez, Bodrum, İzmir, Denizli, Manisa, Balıkesir Bandırma ve Ayvalık, Bursa, Çanakkale, Edirne, Çorlu, Adana, Hatay Dörtyol ve İskenderun, Osmaniye, Eskişehir, Doğubayazıt, Tatvan, Hakkari, Bulanık, Konya Kulu, Ankara

21 Mart: Diyarbakır, Nusaybin, Siirt, Cizre, İdil, Viranşehir, Ceyhan, Ağrı, Ardahan, Tekman, Yüksekova, Kars, Konya

NEWROZ HAKKINDA:

Ortadoğu başta olma üzere dünyanın pek çok yerel renk ve inançlarla kutlanan Newroz, Kürtler için önemli ve tarihi bir anlam taşıyor. Newroz, mitolojideki Demirci Kawa anlatısı ile özgürlüğün ve halkların bayramı olarak öne çıkıyor. Kawa Destanı zalim bir kraldan kurtuluş hikâyesi anlatıyor. Dehak adlı Asur Kralı’nın her gün iki gencin beynini yaralarına sürdüğü bu destanda, Demirci Kawa oğlunu kurban vermemek içni Dehak’ı öldürüyor. Demirci Kawa, dağlara kaçanlara kurtuluşu haber vermek için sarayın bahçesinde dev bir ateş yakıyor ve o günden sonra Newroz günü ateşler yakılıyor.

Newroz Kürtlerin yanı sıra Ortadoğu ve Asya'daki pek çok halk tarafından bahar bayramı olarak Nevruz ve benzeri isimlerle kutlanıyor. Birleşmiş Milletler Newroz'u Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi'ne dahil etti, BM Genel Kurulu 2010 yılından başlayarak 21 Mart'ı Dünya Nevruz Bayramı ilan etti.

TÜRKİYE'DE YASAKLI YILLAR

Newroz Türkiye'de uzun yıllar yasaklı kaldı. 1982 yılında Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi'nde Mazlum Doğan’ın 21 Mart gecesi kendini yakması ile yeniden gündeme geldi. Tüm yasaklara rağmen 1990 yılında kitleselleşmeye başlayan Newroz, 1991 ve 1992 yıllarında büyük katliamlara ve can kayıplarına sahne oldu. 1992 yılında aralarında kadınların, çocukların da bulunduğu 94 kişi hayatını kaybetti, Sabah gazetesi muhabiri İzzet Kezer de açılan ateş sonucu yaşamını yitirdi. 1993 yılı Newroz'una PKK tarafından tek taraflı ilan edilen ateşkes damgasını vurdu, 1994 yılında yoğun bir gözaltı dalgası yaşandı. 1995’te Gazi Katliamı sonrası kitlesellik öne çıkarken, 1996 Newroz’u oldukça kitlesel geçti. TSK ilk defa tüm birliklere Nevruz kutlama mesajı gönderdi.

ÇÖZÜM SÜRECİNDE KUTLAMALAR KİTLESEL

Her yıl kitlesel gösterilerle kutlanan bu özel gün, 2002 yılında Sezen Aksu’nun Diyarbakır Newroz'u ile çok daha geniş kitlelere ulaştı, ses getirdi. 2008’da Newroz'a kan bulaştı. Van ve Yüksekova'da üç kişi öldü, bine yakın kişi gözaltına alındı. Çembere alınmış kadınların darp edildiği görüntüler yaşandı. 2012'de ise Diyarbakır, Batman ve İstanbul başta olmak üzere birçok merkezde kutlamalar yasaklandı. Yasağa rağmen kitlesel kutlamalar yapıldı. 2013-2015 arası Newroz'lara barış ve çözüm umudu damgasını vurdu. “Çözüm süreci”nde rol oynayan bu Newroz'larda Abdullah Öcalan’ın mektubu okundu. 2016 yılı yoğun çatışma döneminin ardından geldi ve oldukça gergin geçti. Artan çatışma ve savaş döngüsü, 2017'de etkisini sürdürdü. 

OHAL'DE YASAĞA RAĞMEN KUTLAMA

15 Temmuz Darbe Girişimi nedeniyle OHAL ilan edilen günlerde, Newroz yasaklara rağmen kutlandı. Diyarbakır'da Kemal Kurkut adlı öğrenci vurularak öldürüldü. 2018 yılı Newroz kutlamaları Türkiye’nin Afrin Harekatı’nın sonrasına denk geldi. Afrin'de bulunan Demirci Kawa heykelinin yıkılması protesto edildi. 2019 Newroz'unda da barış talebinin öne çıktığı kutlamalar yapıldı. 2020 Newroz'u küresel koronavirüs salgını nedeniyle sokaklarda kutlanamadı, evlerden Newroz'a ses verildi.