Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın “Eylül ayı üretici market fiyatları” ve “Gübrede yaşanan fiyat artışları” konusunda bir basın açıklaması yaptı.
Buna göre Eylül ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı 3 buçuk kata ulaştı. Kuru soğan 3 buçuk kat, maydanoz, elma, limon, yeşil fasulye, kuru üzüm ve marul 3 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Üreticide 62 kuruş olan kuru soğan 2 lira 19 kuruşa, 66 kuruş olan maydanoz 2 lira 26 kuruşa, 2 lira 8 kuruş olan elma ise 6 lira 97 kuruşa tüketiciye satıldı.
'ÜRETİCİ İŞÇİLİK MALİYETİNİ KARŞILAYACAK DURUMDA DEĞİL'
Bayraktar, Eylül ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 253 ile kuru soğanda görüldüğünü belirterek, "Yaklaşık kilogram maliyeti 1 lira civarında olan kuru soğanda, hasadın yoğunlaşmasıyla birlikte fiyatlar 62 kuruş seviyesine kadar indi ve ürünler tarlada bekliyor. Üreticilerimiz kuru soğanı tarladan toplatacak işçilik maliyetini dahi karşılayacak durumda değil" dedi.
"Toprak Mahsulleri Ofisi kuru soğanda fiyat istikrarı için geçen yıl olduğu gibi alım yaparak piyasaya müdahale etmelidir" diyen Bayraktar'ın paylaştığı bazı veriler şöyle:
- Kuru soğandaki fiyat farkını maydanoz yüzde 242, elma yüzde 235, limon yüzde 230, yeşil fasulye yüzde 206 oranında izledi.
- Eylül ayında fiyatı en fazla artan ürün markette domates, üreticide sivri biber oldu.
- Eylül ayında markette en fazla fiyat artışı yüzde 27 ile domateste, en fazla fiyat düşüşü yüzde 27 ile limonda oldu.
- Markette yüzde 27 oranında domateste yaşanan fiyat artışını yüzde 24 ile kuru fasulye, yüzde 19 ile zeytinyağı, yüzde 16 ile pirinç takip etti.
- Eylül ayında üreticide yüzde 56 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürün limon, fiyatı en fazla artan ürün ise yüzde 59 ile sivri biber oldu.
- Yumurtanın fiyat artışına ise üretimdeki azalma ve artan maliyetler etkili oldu.
- Hasat öncesi arzda yaşanan azalma ve havaların soğumasıyla birlikte talebin artmasıyla havuçta da fiyat artışı meydana geldi.
GÜBRE FİYATLARI DA ARTTI
TZOB Genel Başkanı, tarımsal üretimin en önemli girdilerinden olan gübrede son dönemlerde yaşanan fiyat artışlarına da dikkat çekti ve artışların üreticiyi olumsuz etkilediğini hatırlattı. "Üretici önünü göremiyor, başta gübre olmak üzere adeta füze gibi yükselen girdi fiyatlarını da endişeyle izliyor. Acilen tedbirler alınmalıdır" diyen Bayraktar, 24 Eylül 2021 tarihinde yapılan zamlarla azotlu gübre fiyatlarında önemli artışlar yaşandığını söyledi.
Bayraktar, "Kuraklıktan dolayı rekolte kayıpları yaşayan, geliri azalan ve borcunu borçla kapatıp yeni kredi alamayan çiftçi bu fiyatlarla gübre alamaz ve gübre kullanamazsa verimde ve kalitede kayıplar meydana gelecek, bitkisel üretim düşecek, bu üretimi hammadde olarak kullanan hayvancılık sektörü de bundan darbe yiyecektir" dedi.
Türkiye’de saf madde olarak gübre kullanımının 2,2 milyon ton olduğunu belirten Bayraktar, bu miktarın 3 buçuk milyon ton civarında olan potansiyel ihtiyacı da karşılamadığını dile getirdi.
'GÜBREDE DIŞA BAĞIMLILIK YÜZDE 87'
Devletin 2005 yılında gübre sektöründen çekildiğini belirten Bayraktar, gübrede dışa bağımlılık oranının gerçekte yüzde 87 dolayında olduğunu belirterek şöyle konuştu:
