DİSK-AR; Covid-19 salgınının başlangıcından, salgın kısıtlamalarının azaldığı ve ekonominin açıldığı dönem olan Haziran 2021 arasındaki 1,5 yıllık dönemde Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) eş değer tam zamanlı istihdam kaybı metodolojisini kullanarak Covid-19’un yarattığı istihdam kaybını hesapladı.
MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ VERİLERE DAYALI HESAPLAMA
Covid-19’un görülmeye başlamasından önceki çeyrek olan 2019'un dördüncü çeyreği baz alınarak yapılan ve mevsim etkisinden arındırılmış verilere dayalı hesaplamaya göre, tam zamanlı istihdam kaybı sayısı 2020 birinci çeyrekte 2 milyon 117 bin (yüzde 7,8), 2020 ikinci çeyrekte 8 milyon 942 bin (yüzde 32,8), 2020 üçüncü çeyrekte 3 milyon 307 bin (yüzde 12,1) ve 2020 dördüncü çeyrekte 2 milyon 862 bin (yüzde 10,5) olarak gerçekleşti.
2020 İÇİN TAM ZAMANLI İSTİHDAM KAYBI 4 MİLYON 307 BİN
DİSK-AR'ın raporunda; bu verilere göre, 2020 yılı için tam zamanlı istihdam kaybının 4 milyon 307 bin, eş değer tam zamanlı istihdam kaybı oranının ise 2020 yılında yüzde 15,8 olarak hesaplandığı ortaya konuldu.
2021 YILININ İLK ÇEYREĞİNDE ÇALIŞMA SÜRELERİ YENİDEN ARTTI
Raporda, 2021 yılının ilk çeyreğinde ekonominin kısmen açılmasıyla çalışma sürelerinin yeniden arttığı belirtilerek; 2021 birinci çeyrekte istihdam kaybının 2019 dördüncü çeyreğe göre yüzde 8 ve 2021 ikinci çeyrekte ise yüzde 8,3 olarak gerçekleştiği, böylece salgının 6 çeyreklik döneminde (2020 başı-2021 Haziran ayı) toplam istihdam kayıp oranının yüzde 13,2 ile 3 milyon 613 bin olduğu bilgisine yer verildi.
DÜNYA ORTALAMASINDEN DAHA YÜKSEK
Raporda, "Türkiye’de salgın sırasında yaşanan eş değer istihdam kaybının dünya ve çeşitli bölge ortalamaları ile karşılaştırıldığında daha yüksek olduğu görülecektir" değerlendirmesi yapıldı.
KADINLARDA İSTİHDAM KAYBI ERKEKLERDEN DAHA FAZLA
Salgın döneminde tam zamanlı istihdam kaybının cinsiyetlere oranının da incelendiği raporda, kadınlarda istihdam kaybının erkeklerden daha fazla yaşandığı görüldü. Raporda, 2020 yılında kadınların tam zamanlı istihdam kaybının 2019 dördüncü çeyreğine göre yüzde 18,3 olarak gerçekleştiği, bunun da sayısal olarak 1 milyon 408 bin istihdam kaybına karşılık geldiği belirtildi. Aynı dönemde erkeklerdeki tam zamanlı istihdam kaybının ise kadınlardan 4,5 puan az olarak yüzde 14,8 (2 milyon 899 bin) olduğu vurgulandı.
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ SALGINDA DAHA DA DERİNLEŞTİ
Raporun devamında, "2020 birinci çeyrek ile 2021 ikinci çeyrek arasındaki 6 çeyreklik dönemde ortalama tam zamanlı istihdam kaybı erkeklerde yüzde 12,5 (2 milyon 422 bin) ve kadınlarda yüzde 15,5 (1 milyon 191 bin) olarak gerçekleşti. İş gücü piyasalarında zaten var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliği salgının etkisiyle daha da derinleşti" bilgisine yer verildi.
"3,6 MİLYON KİŞİLİK DAHA AZ ÇALIŞMA SÖZ KONUSU"
Salgın döneminde 2019 yılının son çeyreğine göre ortalama 3,6 milyon iş kaybının yaşandığına dikkat çekildi ve "Tüm salgın dönemini dikkate alacak olursak ise istihdam kaybı oranı 13,2, istihdam kaybı toplamı ise 3,6 milyon oldu. Bunun anlamı salgın dönemindeki her bir dönemde 2019 yılının son çeyreğine göre ortalama 3,6 milyon kayıp yaşandı. Diğer bir anlatımda 3,6 milyon kişilik daha az çalışma söz konusu oldu. Gerçek istihdam bilançosu, günlük yaşamda hissedilen, çalışanlar tarafından hissedilen istihdam kaybı budur" ifadelerine yer verildi.
