Çalışmalar hızlandıkça sigortalıları telaş aldı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) merkezlerinde de yoğunluk arttı. Yoğunluğun en önemli sebebi ise askerlik ve doğum borçlanması nedeniyle yapılan başvurular. Kimi primini doldurmak için, kimi sigorta başlangıcını öne çekmek için borçlanma yoluna başvuruyor.
Stajdan sonra veya sigortalı bir işe girdikten sonra doğum yapan anneler, askere giden erkekler, Bağkur’lu esnaf ve gurbetçiler borçlanma yapma hakkına sahip. Borçlanmanın da bir maliyeti var. Bu da asgari ücrete göre değişiyor. 1 günlük en düşük borçlanma tutarı günlük brüt asgari ücretin yüzde 32’si yani bugün itibarıyla 106.75 lira. Örneğin; prim eksiği olup bu yıl bitmeden 18 ay askerlik borçlanması yapanlar 540 gün için 57 bin 645 lira ödeme yapacak. Yine anne, 1 çocuk için 720 gün üzerinden 76 bin 860 lira ödeyecek.
Borçlanma için yeterli nakdi olmayanlar, ödemelerini yapabilmek amacıyla otomobil başta olmak üzere arsa, işyeri, traktör, motosiklet, cep telefonu, müzik enstrümanı ve ev aletlerini satılığa çıkaranlar bulunuyor. ‘EYT nedeniyle’ ibareli satış ilanlarında ‘acil’ olduğu da vurgulanıyor. Konut, dükkan ve arsasının yanı sıra cep telefonu veya koşu bandını satılığa çıkaranlar da var. Bir satış sitesinde EYT nedenli 11 emlak, 56 araç, 3 ev aletleri ve 1 tarım makinası ilanı bulunuyor. Örneğin; Konya Selçuklu’da bir kişi ise ’EYT ödemesinden dolayı satılık cep telefonu dükkanı’ şeklinde verdiği ilan ile 60 metrekarelik dükkanını 159 bin TL’ye satışa çıkardı. Afyonkarahisar’dan bir EYT’li, 1999 model aracını EYT nedeniyle satılığa çıkardığını belirttiği ilanda, 188 bin TL talep ediyor.
