Haber: Civan DEĞER
Yaşanan petrol sızıntısından kaynaklı oluşabilecek çevre felaketinin takipçisi olacaklarını belirten Batman Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı Hasan Argunağa, "Şehrimizde 75 yıldır aralıksız üretilen siyah mahsül petrolden kaynaklı büyük bir çevre felaketi yaşandı" dedi.
Argunağa kenti tehdit altına eden felaket ile ilgili şunları kaydetti:
22 Mart 2023 tarihinde, gece saatlerinde, BOTAŞ’a ait Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı’nın 507. kilometresinde Mirzabey Köyü ile Balpınar Beldesi arasında bulunan Balpınar Kum Ocağı mevkiinde meydana gelen sızıntı sonrasında; boru hattını besleyen iki vananın kapatılarak devre dışı bırakıldığı bilgisi üzerine Batman Baro Başkanı Av. Erkan Şenses ve Batman Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanımız Hasan Argunağa, iki kez olay yerine giderek çalışmaları yerinde izlemişlerdir. İlgili kamu kurum ve kuruluşlara ait ekiplerin hummalı bir çalışma içerisinde oldukları tespit edilmiş olup, başkanlar; çevre ve hukuki boyutlarıyla sorunun takipçisi olmuştur.
İlgili kurumların aldıkları tedbirlere rağmen Batman Çayı’na, ardından Dicle Nehri’ne akan ham petrol kirliliği, Batman Üniversitesi Kampüsü’ne kadar ulaşmıştır.
Sızıntının kaza ile olması, ilgili kuruluşun sorumsuzluğunu göstermez. Görev ihmali dışındaki kusurlar da çevre suçudur. Doğa, çevre ve insanlar için çok ciddi sonuçları olabilen ham petrol taşımacılığında uyulması gereken kurallar yönetmeliklerle belirlenmiştir. Bilimsel bütün yayınlarda, “Çevresel felaketlerden en büyüğü sayılabilecek ham petrol sızıntılarının sular ve karasal ortamlardaki etkileri kısa ve uzun vadede tüm canlılar için sayısız zararlara yol açmaktadır. Bu olaylar bazen bir kaza veya teknik bir arızadan kaynaklansa da sonuç ekosistem için aynıdır” görüşü yer almaktadır. Ham petrol sızıntısı için edindiğimiz bilgilere göre 6 yerde bariyerle önlem alınmasına karşın sızıntının Batman Üniversitesi’ne kadar ulaşmış olması, endişelerimizi artırmıştır.
Batman Çevre Gönüllüleri Derneği olarak; Batman Çayı ve Dicle Nehri’nden yararlanan vatandaşlarımız ve hayvanlarla sudaki canlılar için vahim sonuçlarından endişe ettiğimiz bahse konu boru hattı sızıntısına karşı seyirci kalmayacağız.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca çıkarılan Boru Hatları ile Petrol Taşıma A. Ş. Genel Müdürlüğü (BOTAŞ) Ham Petrol Boru Hattı Tesislerinin Yapımı ve İşletilmesine Dair Teknik Emniyet ve Çevre Yönetmeliği’ne göre BOTAŞ’ın önemli tedbirler alması gerekirdi. İlgili yönetmeliğin ‘Boru hatları ile tesislerinde uygulanacak mevzuat ve BOTAŞ’ın yükümlülükleri’ başlıklı 5. maddesine göre; “Petrol ve doğal gaz boru hattı tesislerinde kesintisiz akış ve arz güvenliği ile kaçak olmamasına dayalı, sürdürülebilir, çevreyle uyumlu bir güvenlik kuralı niyet ve çevre güvenliği sağlanması gerektiği, ayrıca, ham petrol boru hatlarının geçtiği akarsularda, boru hattı aksının solundan ve sağından 400 metre mesafe içerisinde kum alınması, kum ocağı açılması veya akarsu tabanının doğal yapısında değişikliğe sebep olabilecek faaliyetler yapılmasına müsaade edilemeyeceği" hususu açıkça belirtilmektedir.
İlgili yönetmelik gereği BOTAŞ’ın cevaplandırması gereken bir takım husus bulunmaktadır. Valilikçe yapılan resmi açıklamada sızıntının Balpınar Kum Ocağı mevkiinde yaşandığı açıkça ifade edilmektedir. İlgili yönetmeliğin açık hükümlerine uyulup uyulmadığı, gerekli mevzuatlar doğrultusunda hareket edilip edilmediği konusu soruşturma sonucunda ortaya çıkacaktır.
BOTAŞ ekiplerinin uluslararası mevzuatlara uyumlu olarak temizlik çalışmalarını sürdürmelerini önemsiyoruz ancak ortada ciddi bir çevre felaketi yaşanmamış gibi suskunluğu tercih etmeleri kabul edilemez bir durumdur. BOTAŞ kamuoyuna açıklama yaparak, halkımızı bilgilendirmeli, bu talihsiz kazanın yaşanmaması için gerekli tedbirleri aldıklarına ve alacaklarına dair güvence vermelidir.
Batman Çevre Gönüllüleri Derneği olarak; petrol kirliliğinin ivedilikle temizlenmesi, Batman Çayı, Dicle Nehri ve Ilısu Veysel Eroğlu Barajı’nı olumsuz etkileyen atıkların bulaştığı sahillerindeki kumların bertarafa gönderilmesi gerekliliğini hatırlatıyoruz. Doğaya, çevreye ve ekolojik sisteme verilen zararların telafisi yoktur. Petrol kirliliği çok ciddi bir çevre felaketi olduğundan, kirletilen alanlar temizlendikten sonra Batman ve Dicle sularının fenol, kurşun vs bütün parametleriyle analiz sonuçlarının kamuoyuna duyurulması gerekmektedir. Kirlilik ve risk devam ediyorsa, Dicle’den yararlanan bütün köylülerimizin muhtarlar aracılığıyla uyarılması, hayvanlarının suyu içmemelerinin sağlanması önem arz etmektedir. Olası yeni felaketler yaşanmaması için ilgilileri sorumluluk bilinciyle göreve, şeffaflığa, kamuoyunu bilgilendirmeye çağırıyoruz.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
