Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk vatandaşı T.K. ile 13 yıldır birlikte yaşayan Rusya vatandaşı A.S.’nin mülk edinmeden kaynaklı vatandaşlık başvurusunun “iyi ahlaka sahip olmadığı” gerekçesiyle reddedilmesinin özel hayata saygı hakkının ihlali olduğuna karar verdi.
EMNİYET: YAŞANTISI TÜRK ÖRF VE ADETİNE UYGUN DEĞİL
Rusya Federasyonu vatandaşı A.S., 3 Şubat 2016 tarihinde, Türkiye’de mülk edindiği gerekçesiyle vatandaşlık için İçişleri Bakanlığı’na başvurdu. Ankara İl Emniyet Müdürlüğü, 26 Ocak 2017 tarihinde, A.S. için ‘vatandaşlık tahkikat formu’ düzenledi. Formda, A.S.’nin, T.K.’nın dairesini devraldığı, bu nedenle A.S.’ye mülk edinme amaçlı ikamet tezkeresi verildiği belirtildi. Bununla birlikte, A.S.’nin T.K. ile 13 yıldır birlikte yaşadığı, geçimini T.K. tarafından sağladığı, A.S.’nin hayat sigortasını T.K.’nın ödediği anlatıldı. Emniyetin formunda, A.S.’nin yaşamına ilişkin, “Yaşantısı Türk örf ve adetlerine uygun değil” denildi.
Yine Ankara İl Emniyet Müdürlüğü’nün bilgi alma tutanağında ise A.S.’nin Türkiye’de kalmak için U.O. ile formalite evlilik yaptığı, 13 yıldır T.K. ile de birlikte yaşadığı ve T.K.’nın başka biriyle evli olduğunu bilmediği aktarıldı. Tutanakta, A.S.’nin mülk edinmeden kaynaklı ikamet izninin bulunmadığı kaydedildi.
İçişleri Bakanlığı, A.S.’nin vatandaşlık başvurusunu 25 Ekim 2017 tarihinde reddetti. A.S.’nin bu işleme karşı açtığı dava da Ankara 9. İdare Mahkemesi tarafından reddedilerek, “Yaşadığı evlilik dışı birliktelik milli ve manevi değerlere aykırı. Türk vatandaşlığı kazanma şartlarından ‘iyi ahlaka sahip olma’ koşulunu sağlamıyor” denildi. A.S. kararı istinafa taşıdı, ancak istinaf başvurusu da reddedildi.
A.S., vatandaşlık başvurusu ‘iyi ahlak sahibi olma’ şartını sağlamadığı gerekçesiyle reddedilerek özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği belirterek 30 Ekim 2018 tarihinde AYM’ye başvurdu.
"YETERLİ GEREKÇE YOK"
AYM, A.S.’nin özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine oybirliği ile karar verdi. Kararın gerekçesinde, yerel mahkemenin A.S.’nin 13 yıllık evlilik dışı birlikteliği nedeniyle ‘iyi ahlak sahibi olma şartını’ sağlamadığına yönelik değerlendirmesinin “yeterli gerekçe içermediği” belirtildi. AYM kararında, “Vatandaşlık talebinin reddedilmesiyle ortaya çıkan özel hayata saygı hakkına yönelik müdahalenin ilgili ve yeterli gerekçe içermediği ve bu bağlamda demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır” denildi.
